Samenvatting grondbezit
Vanuit een in 2020 geactualiseerd grondbeleid worden voor diverse beleidsdoelen gronden verworven en verkocht. Grote opgaven zoals natuur, veenweide en stikstof zullen de komende jaren het verwerven, verkopen en waarderen van gronden bepalen.
Vanuit een door GS vastgesteld gebiedsplan en aankoopstrategieplan worden alleen die gronden aangekocht of verkocht die een directe bijdrage aan onze provinciale opgaven leveren. Hierin werken we samen met initiatieven van onderop, Natuer mei de Mienskip, en of diverse gebiedscommissies.
De grote opgaven kunnen alleen met de inzet van (ruil)grond worden verwezenlijkt.
Programma 2 – Infrastructuur
De verwervingen rondom de infra projecten Drie Tunnels (N359), de Skieding (N358) en Uterwei (N358), Snitserdyk (N354) zitten in de laatste fase. Diverse percelen zijn reeds minnelijk verworven echter dat zal niet voor alle percelen lukken. De voorbereidingen rondom een aantal administratieve onteigeningsprocedures zijn in een ver gevorderd stadium. Op 22 september a.s. wordt de eerste officiële stap gezet door het verzoekbesluit ter besluitvorming voor te leggen aan Provinciale Staten. Minnelijke verwerving blijft het uitgangspunt en wij verwachten er ook nog met een aantal eigenaren eruit te komen.
Bij de andere projecten zoals De Centrale As, De Haak om Leeuwarden, knooppunt Joure en de N381 en de N381 2×2 werken wij nog aan afrondende zaken. Daar ligt het zwarte punt in de uitwerking van de afspraken rondom en splitsingen van percelen. De overblijvende restgronden van deze projecten worden tevens verkocht.
Tot op dit moment hebben er in 2021 h16 transacties plaatsgevonden die zijn gerelateerd aan de infrastructurele projecten van de provincie.
Programma 3 – Omgeving
In het kader van programma 3 is een portefeuillestrategie Landelijk gebied opgesteld welke uitgaat van een realisatie van Natuur Netwerk Nederland (NNN) met prioriteit 1, 2, 3 en 4 zijnde: de Europese verplichtingen (KRW, N2000 en prioritaire provinciale ambitie); prioritaire provinciale opgave (De Mieden, Beekdal-Linde, Koningsdiep). Natuurgebieden met prioriteit 4 (overige provinciale ambitie).
Binnen het pilotgebied Burgumermar-De Leijen worden in samenwerking met Natuer mei de Mienskip nu de actuele aankoopopties voorbereid. De gesprekken binnen ‘Mieden op zijn mooist’ worden geïntensiveerd om de realisatie van 130 ha mogelijk te maken. Gronden aangekocht buiten het plan worden verkocht of anders ingezet.
De verkoop van ingerichte natuurgronden is dit jaar begroot op 150 hectare, waarvan de verkoop van ingerichte natuur binnen de Twizelermieden, Hemrikkerscharren en Oude Willem nu wordt voorbereid.
Binnen Veenweideplan zijn in Hegewarren al enkele aankopen gerealiseerd en andere in voorbereiding. Ook in ADD lopen diverse gesprekken en zijn enkele aankopen in voorbereiding conform besluitvorming van Gedeputeerde Staten. Hiervoor zal ook mede het krediet van de strategische grondvoorraad worden ingezet.
Provinciale grondbank en Fryske Grûnbank
De totstandkoming van de provinciale grondbank vordert. Provinciale gronden staan reeds geregistreerd in het vastgoedregistratiesysteem zodat er actueel zicht is op de grondposities en waardering van de provinciale gronden.
In navolging van een PCLG besluit van 28 mei hebben wij op 29 juni ingestemd met de instelling van een Fryske Grûnbank en besloten voor de eerste 2 jaar de kosten daarvan voor onze rekening te nemen. We hebben hiervoor t/m eind 2023 in totaal € 115.000 gereserveerd. We hebben u daar ook over geïnformeerd d.m.v. brief nr. 01892480. Samen met onze partners zullen wij zo spoedig mogelijk een onafhankelijke voorzitter voor deze Fryske Grûnbank benoemen, waarna de Fryske Grûnbank in het najaar 2021 daadwerkelijk van start zal kunnen gaan.
Strategische aankopen
In het nieuwe grondbeleid kunnen wij strategische grond verwerven. Er doen zich momenteel 4 kansen voor die nu in voorbereiding zijn. De provincie verwerft alleen gronden voor de inzet van haar huidige en toekomstige opgaven en beleid.
Wij zullen ook de net opgerichte Fryske Grûnbank, een samenwerkingsverband met een aantal belangrijke partners in de gebiedsontwikkeling, vragen ons daarin zo mogelijk te adviseren. Wij hebben hiervoor € 23,5 miljoen beschikbaar (het krediet Strategische Grondvoorraad) en een besluit tot aankoop wordt altijd door ons college zelf gedaan. Wij verwachten de eerste daadwerkelijke aankopen nog dit jaar te doen en zullen u daarover rapporteren in de jaarrekening.
De Fryske Grûnbank is een nieuw gestarte samenwerking waarin met onze partners wordt nagedacht over de inzet, verkoop en aankoop van gronden zodat onze gemeenschappelijke opgaven zo optimaal mogelijk kunnen worden gerealiseerd.
Risico’s
Risico’s worden beperkt doordat wij marktconform en taxatiewaarden grond aankopen. De grondprijs in Friesland kent nog steeds een licht stijgende lijn, waardoor wij vooralsnog met onze verworven gronden geen financieel risico voorzien.
Bij het project oneigenlijk gebruik provinciale eigendommen waarin gebruikers worden benaderd zien wij wel vertraging in het project ontstaan omdat wij door de corona maatregelen niet in staat geweest zijn alle gebruikers te benaderen. Wij verwachten de opgelopen achterstanden in 2022 en 2023 weer in te kunnen lopen. Wij zien wel dat het aantal dossiers toeneemt omdat er door de woning/recreatiebouw aan de randen van het provinciale water het oneigenlijk gebruik van dit water groeit.