Wat willen we bereiken?
Wij conformeren ons aan de nationale vertaling van het klimaatakkoord van Parijs, waaronder de vermindering van CO2-uitstoot met 49% in 2030. De vermindering van CO2-uitstoot moet haalbaar en betaalbaar zijn en op voldoende maatschappelijk draagvlak rusten. De provinciale ambitie voor 2030 is:
- 33% van de Friese energie wordt duurzaam opgewekt.
- 25% energie wordt bespaard ten opzichte van 2010.
De uitvoering van de plannen in het klimaatakkoord moet onder andere plaatsvinden via Regionale Energiestrategieën (RES). De rollen van de provincie in de energietransitie zijn reguleren, regisseren, stimuleren, faciliteren en loslaten. Daarnaast geven we zelf ook het goede voorbeeld door de provinciale organisatie te verduurzamen.
Er zal in het tweede kwartaal 2021 een nieuwe beleidsbrief Duurzame Energie vastgesteld worden met daarin een nadere uitwerking van het bestuursakkoord/begroting. De RES 1.0 is hierbij een belangrijk uitgangspunt.
Welke resultaten willen we in 2021 behalen?
- We formuleren met de Friese gemeenten en het Wetterskip Fryslân een gezamenlijke duurzame energie ambitie (RES 1.0) en uitvoering (taskforce).
- We willen in 2021 met stakeholders waterstof, geothermie en aquathermie meer op de kaart zetten.
- We dragen bij aan de provinciale ambitie van 25% energiebesparing door de uitvoering van het aanvalsplan Energiebesparing.
- We geven invulling aan onze voorbeeldfunctie door met de uitvoering van het verduurzamen van de provinciale organisatie te starten. (Middelen staan in programma 6 Bedrijfsvoering).
- We onderzoeken welke rol het FSFE kan spelen in de nieuwe beleidsbrief Duurzame Energie.
- De gezondheidsmonitor ten behoeve van Windpark Fryslân is ontwikkeld in 2021.
- In 2021 heeft is er een provincie breed actief netwerk van en rondom energiecoaches.
- We faciliteren in 2021 de realisatie van een loketfunctie voor lokale energie initiatieven / particulieren waarbij aansluiting wordt gezocht bij de RES en de Friese Energie Alliantie (FEA).
- We blijven lokale initiatieven ondersteunen en dragen financieel bij aan onze koploperprojecten en proeftuinprojecten door ons aan te sluiten bij het Nationale ontwikkelfonds.
- Met onze Noordelijke partners zetten we sterk(er) in op innovaties.
Wat mag het kosten?
Onderstaand voorstel uit de kadernota is verwerkt in bovenstaande tabel.
Wat wilden we bereiken?
Wij conformeren ons aan de nationale vertaling van het klimaatakkoord van Parijs, waaronder de vermindering van CO2-uitstoot met 49% in 2030. De vermindering van CO2-uitstoot moet haalbaar en betaalbaar zijn en op voldoende maatschappelijk draagvlak rusten. De provinciale ambitie voor 2030 is:
- 33% van de Friese energie wordt duurzaam opgewekt.
- 25% energie wordt bespaard ten opzichte van 2010.
De uitvoering van de plannen in het klimaatakkoord moet onder andere plaatsvinden via Regionale Energiestrategieën (RES). De rollen van de provincie in de energietransitie zijn reguleren, regisseren, stimuleren, faciliteren en loslaten. Daarnaast geven we zelf ook het goede voorbeeld door de provinciale organisatie te verduurzamen.
Er zal in het tweede kwartaal 2021 een nieuwe beleidsbrief Duurzame Energie vastgesteld worden met daarin een nadere uitwerking van het bestuursakkoord/begroting. De RES 1.0 is hierbij een belangrijk uitgangspunt.
Hebben we bereikt wat we wilden bereiken?
Beleidsvelden
|
Ligt de doelrealisatie op schema? |
Zijn de gewenste resultaten behaald? |
Zijn de kosten binnen het budget gebleven? |
3.5
|
Energietransitie |
|
|
|
Toelichting:
Het doel om in 2030 25% energie te besparen ten opzichte van 2010 is niet eenvoudig. In 2019 is overall 2,6% energie bespaard. In de gebouwde omgeving is de grootste hoeveelheid energie bespaard (15,9%). In 2019 was het aandeel hernieuwbaar opgewekte energie 12,8% van het totale verbruik. Met de ingebruikname van Windpark Fryslân neemt het aandeel toe naar 21%. Dit zorgt voor een belangrijke impuls naar het doel van 2025, namelijk 25% duurzaam opwekken.
Als we kijken naar de huidige indicatoren en cijfers lijken onze ambities om 33% duurzame energie op te wekken en 25% energie te besparen in 2030 nog ver weg, maar met de ontwikkelingen zoals het nationale isolatieprogramma die we zien en de inzet van het hele veld van actoren gaan we ervan uit dat deze ambities nog steeds haalbaar zijn. Zo is in de RES 1.0 de ambitie opgenomen om tot 2030 nog 0,5 Twh zonnestroom te realiseren. Daarnaast zijn in het nieuwe Energieprogramma 2022-2025 27 acties opgenomen gericht op lokale initiatieven, warmtetransitie, het netwerk, duurzame opwek- en energiebesparing die bijdragen aan de einddoelen voor 2030. In 2022 wordt dit Energieprogramma aan Provinciale Staten voorgelegd. Provinciale Staten ontvangen vervolgens jaarlijks een Jaarplan waarin de doelen en resultaten voor dat jaar worden gepresenteerd.
Hebben we de gewenste resultaten bereikt?
Gewenste resultaten
Beleid
- Het gewenste resultaat zoals in de begroting is gehaald.
- Het gewenste resultaat zoals geformuleerd in de begroting is inhoudelijk niet geheel gehaald.
- Het voorgenomen gewenste resultaat zoals beschreven in de begroting is Inhoudelijk niet gehaald.
Tijd
- Het gewenste resultaat zoals geformuleerd in de begroting is binnen de afgesproken tijd gehaald.
- Het gewenste resultaat zoals geformuleerd in de begroting is niet geheel op tijd gehaald.
- Het voorgenomen gewenste resultaat zoals beschreven in de begroting is niet op tijd gehaald.
Geld
- T.a.v. het onderdeel geld is er geen afwijking (Overschrijding is kleiner dan 10% en kleiner dan € 50.000 en Onderschrijding is kleiner dan 10% en kleiner dan € 50.000).
- T.a.v. het onderdeel geld is er sprake van onderbesteding (Onderschrijding groter dan 10% en groter dan € 50.000).
- T.a.v. het onderdeel geld is er sprake van overbesteding (Overschrijding groter dan 10% en groter dan € 50.000).
|
Beleid |
Tijd |
Geld |
1
|
We formuleren met de Friese gemeenten en het Wetterskip Fryslân een gezamenlijke duurzame energie ambitie (RES 1.0) en uitvoering (taskforce). |
|
|
|
2
|
We willen in 2021 met stakeholders waterstof, geothermie en aquathermie meer op de kaart zetten. |
|
|
|
3
|
We dragen bij aan de provinciale ambitie van 25% energiebesparing door de uitvoering van het aanvalsplan Energiebesparing. |
|
|
|
4
|
We geven invulling aan onze voorbeeldfunctie door met de uitvoering van het verduurzamen van de provinciale organisatie te starten. (Middelen staan in programma 6 Bedrijfsvoering). |
|
|
|
5
|
We onderzoeken welke rol het FSFE kan spelen in de nieuwe beleidsbrief Duurzame Energie. |
|
|
|
6
|
De gezondheidsmonitor ten behoeve van Windpark Fryslân is ontwikkeld in 2021. |
|
|
|
7
|
In 2021 heeft is er een provincie breed actief netwerk van en rondom energiecoaches. |
|
|
|
8
|
We faciliteren in 2021 de realisatie van een loketfunctie voor lokale energie initiatieven/ particulieren waarbij aansluiting wordt gezocht bij de RES en de Friese Energie Alliantie (FEA). |
|
|
|
9
|
We blijven lokale initiatieven ondersteunen en dragen financieel bij aan onze koploperprojecten en proeftuinprojecten door ons aan te sluiten bij het Nationale ontwikkelfonds. |
|
|
|
10
|
Met onze Noordelijke partners zetten we sterk(er) in op innovaties. |
|
|
|
Toelichting:
1. Lokaal zien we een flink aantal projecten op het gebied van aquathermie (o.a. Heeg, Sneek Balk, Terschelling, Leeuwarden). Deze projecten werken samen onder de paraplu van de missie Aquathermie aan financierings- en kennisvragen. Ook op het gebied van geothermie (o.a. Leeuwarden, Bolsward) en waterstof (o.a. Leeuwarden, Bolsward, Oosterwolde) ontstaan steeds meer initiatieven.
2. Het Energieteam Fryslân is in 2020 van start gegaan met de inzet van 33 energiecoaches en 7 (maatwerk) adviseurs. Dit aantal is in toegenomen naar 94 energiecoaches en 9 adviseurs in 2021. Het energieteam Fryslân volgt de methodiek ‘het klantreismodel voor aardgasvrij wonen’, dat is opgesteld door TNO. Voor de Waddeneilanden is een maatwerkaanpak opgezet.
3. Samen met Us Kooperaasje en het FSFE is LEI-Fryslân opgericht. LEI-Fryslân speelt in op de behoeftes van lokale energieinitiatieven in de ontwikkelfase van projecten. In deze fase, die vaak ook risicovol is, ontbreekt het de initiatieven aan toegang tot financiering en expertise.
Prestatie indicatoren
Onderwerp |
Indicator |
Doelwaarde 2021 |
Realisatie 2021 |
Energiebesparing- en opwek |
RES 1.0 aangeleverd |
Gereed |
Gereed |
Taskforce energietransitie |
Opgericht |
Ja |
Aquathermie Agenda |
Gereed |
Ja |
Waterstof Agenda |
Gereed |
Nee |
Aanvalsplan Energiebesparing |
Aantal aanvragen Friese Energiepremie |
1000 p/j |
1.048 |
Aantal aanvragen rentekortingsregeling |
1000 p/j |
258 |
Verduurzamen provinciale organisatie |
Uitvoeren implementatieplan |
In uitvoering |
Ja |
Overig |
Aangepaste opdracht FSFE |
Gereed |
Gereed |
Toelichting:
In 2021 is de concept waterstofagenda, inclusief een waterstof ladder opgesteld. Deze zal in 2022 worden afgerond en worden vastgesteld. Voor Aquathermie geldt dat de Friese missie Wetterwaarmte, inclusief een financieringsstrategie in het eerste kwartaal van 2022 afgerond wordt. De missie wordt samen ontwikkeld met gemeenten, Wetterskip Fryslan en lokale initiatieven, waarbij het draagvlak voorop staat. Vanwege de intensieve samenwerking en afstemming met de stakeholders aan beide onderwerpen heeft dit meer tijd gevraagd, waardoor beide producten in 2022 definitief zullen worden opgeleverd.
Er zijn 258 subsidies in het kader van de rentekorting verstrekt. Het NWF (nationaal warmtefonds) zag in 2021 door het hele land een duidelijke dip in het aantal aanvragen en wijdt dit aan corona. Eind 2021 is het aantal vragen weer sterk opgelopen. Waarschijnlijk komt dit door de snel stijgende energieprijzen.
Wat heeft het gekost?
Bekijk uitgebreide tabel
- Exploitatie - Bedragen x € 1.000,-
- Lasten
- Structurele budgetten
- Tijdelijke budgetten
- Reserves
- Overlopende passiva
- Totaal lasten
- Baten
- Tijdelijke budgetten
- Reserves
- Voorzieningen
- Overlopende passiva
- Totaal baten
- Saldo van lasten en baten
- Mutatie reserves
- Mutatie tijdelijke budgetten
- Resultaat van lasten en baten
-
Realisatie 2020
-
-
394
-
6.436
-
-1.838
-
0
-
4.992
-
-
-
128
-
1.415
-
38
-
0
-
1.580
-
-
3.412
-
-
3.699
-
-4.263
-
-
2.847
-
Rekening 2021
-
-
310
-
6.490
-
1.700
-
241
-
8.741
-
-
-
0
-
976
-
0
-
241
-
1.218
-
-
7.523
-
-
-804
-
-3.629
-
-
3.091
Toelichting:
Per saldo is er een resultaat van € 49.000 op dit beleidsveld.
Tijdelijke budgetten
De overschrijding wordt verklaard vanuit de stelselwijziging lastneming subsidies. De verplichtingen die voor volgende jaren aangegaan zijn, zijn conform de nieuwe werkwijze ten laste van 2021 gebracht. De last wordt gedekt door de mutatie reserve tijdelijke budgetten. In dit geval betreft het twee regelingen inzake het “aanvalsplan Energiebesparing’ in 2020 opengesteld voor in totaal € 5,2 mln. Het betreft hier de rentekorting op de energiespaarregeling en de Friese investeringspremie. Het effect van de lastneming in 2020 is € 2.080.000,-. Verder is er een overschrijding van € 276.000 op het Ontwikkelbudget voor energie initiatieven en € 175.000,- overschrijding op het budget Taskforce elkenien grien team, omdat er vorig jaar december nog 2 beschikkingen zijn afgegeven, waarvan de last volledig drukt op het budget 2021. Via de reserve tijdelijke budgetten worden deze overschrijdingen verrekend met volgend jaar, waardoor ze geen effect hebben op het resultaat van dit beleidsveld. Op het budget Programma Duurzame Energie is € 10.000,- vrijval in verband met een afrekening van de subsidie ‘uitrol duurzame dorpshuizen’ die tot een terugbetaling aan de provincie heeft geleid. Daarnaast is er onderbesteding op het budget Gezondheidsmonitor Nij Hiddum-Houw van € 39.000,-, omdat de kosten voor het ontwikkelen van de monitor wat lager zijn uitgevallen.
Overlopende passiva
Per saldo zijn er € 1,3 mln lagere lasten op de specifieke uitkering ontzorgingsprogramma maatschappelijk vastgoed. In 2021 is een inkoopmodule opgestart met een omvang van ca. € 1,4 miljoen. Energieadviseurs kunnen hun energiescans/adviezen geven voor de doelgroep het maatschappelijk vastgoed. Een deel is in rekening gebracht in 2021, de rest zal in 2022 volgen.
- Bedragen x € 1.000,-
- Lasten
- Structurele budgetten
- Tijdelijke budgetten
- Reserves
- Overlopende Passiva
- Totaal lasten
- Baten
- Tijdelijke budgetten
- Reserves
- Voorzieningen
- Overlopende Passiva
- Totaal baten
- Saldo van lasten en baten
- GS budgetautorisatie
- IPO bijdrage
- Asbest eraf Zonnepanelen erop
- Energiebesparingsmaatregelen
- Fryske deal
- Ontwikkelbudget voor energieinitiatieven
- Ontwikkelen gezondheidsmonitor windpark Nij Hiddum-Houw
- Programma Duurzame Energie
- Programma Duurzame Energie projecten
- Regionale energiestrategie RES
- RSP REP Provinciefonds Energy Valley clusterorganisatie
- Taskforce elkenien grien team
- Voorbereiding windpark Fryslan
- Burgerparticipatie Windpark Fryslan
- De Nieuwe Afsluitdijk
- Fryske deal
- Interreg projecten
- Juridische ondersteuning Windpark Fryslan
- Programma Duurzame Energie
- Radarinstallatie Windpark Fryslan
- Waddenfonds projecten
- Ontzorgingsprogramma maatschappelijk vastgoed
- Ontwikkelbudget voor energieinitiatieven
- Planschade Nij Hiddum-Houw
- RSP REP Provinciefonds Energy Valley clusterorganisatie
- De Nieuwe Afsluitdijk
- Interreg projecten
- Revolverende middelen lening Enerzje Kooperaasje Fryslan en Noorderlijk Lokaal Duurzaam
- Ontzorgingsprogramma maatschappelijk vastgoed