Home Eerste bestuursrapportage Programma 5: Mienskip 5.2 Cultuur en erfgoed

Programma 5: Mienskip

5.2 Cultuur en erfgoed

Begroting

Wat willen we bereiken?

Een bloeiend cultureel leven dat zorgt voor beweging in de Friese samenleving. Kunst en cultuur is een aanjager voor maatschappelijke veranderingen. Daar zetten we op in met ons cultuurbeleid, zoals vastgelegd in verschillende programmalijnen uit de beleidsnota Nij Poadium. 2021 is het eerste uitvoeringsjaar van deze nota.

We realiseren ons dat de Coronamaatregelen van grote invloed zijn (geweest) op de culturele sector. We willen de sector faciliteren om met deze situatie om te gaan. Daarvoor hebben we een aantal maatregelen voor de korte en middellange termijn genomen. Om de sector na de coronaperiode verder te versterken houden we ook focus op de langere termijn. We zorgen voor een sterke kunstinfrastructuur, bestaande uit professionele kunstorganisaties, die de basis en voedingsbodem vormt voor een energiek en bruisend cultureel leven in Fryslân, dat de samenleving in beweging brengt. Daarnaast stimuleren we vernieuwing in de culturele sector en bieden ruimte voor experiment en nieuwe talent. De provincie maakt zich er verder sterk voor dat alle kinderen in Fryslân in aanraking komen met kunst en cultuur en wil de deelname aan cultuur in brede zin stimuleren.

We willen daarnaast Fryslân positioneren als een aantrekkelijke culturele regio en meer cultuurtoeristen naar onze provincie laten komen.

In 2020 was het 75 jaar geleden dat in Nederland de Tweede Wereldoorlog is geëindigd. Vanwege de coronamaatregelen hebben veel projecten in het kader van 75 jaar vrijheid echter geen doorgang kunnen vinden. Enkele projecten zijn verplaatst naar 2021 en zullen in de maanden april/ mei worden uitgevoerd.

De komende jaren investeren we in een stevige infrastructuur voor behoud, maar ook de ontwikkeling van ons (cultureel) erfgoed en het vergroten van de zichtbaarheid. We willen het Ferhaal fan Fryslân borgen en vertellen. Met de nieuwe subsidieperiode voor provinciale musea willen we ruimte bieden aan nieuwe partijen.

Daarnaast koppelen we de waarde van ons rijke erfgoed aan nieuwe ontwikkelingen, zoals de energietransitie, de groei van het cultuurtoerisme en krimp. We zoeken o.a. naar andere vernieuwende vormen van gebruik van leegstaande kerken en boerderijen.

Naast onze wettelijke adviestaken, vastgelegd in Erfgoedwet, de Wet op de Ruimtelijke Ordening en vanaf 2022 in de Omgevingswet, zetten we in op een goede samenwerking met gemeenten, erfgoedinstellingen en vrijwilligersorganisaties in het Friese erfgoedveld en werken we samen met het Rijk binnen de Erfgoeddeal.

Welke resultaten willen we in 2021 behalen?

Programmalijn Keunstynfrastruktuer:

een sterke culturele infrastructuur als continue factor via vierjarige subsidies (periode 2021-2024) aan professionele kunstorganisaties op basis van de regeling Kunst en Musea.

Programmalijn Ynnovaasje en Eksperiment:

Via een nieuwe stimuleringsregeling faciliteren we innovatieve, experimentele en/of interdisciplinaire producties.
Via onze deelname aan We the North bieden we ruimte voor experiment in Noordelijk verband, met het accent op meertaligheid.

Programmalijn Kultuer yn ‘e mienskip:

Met het programma KEK3 2021-2024 laten we leerlingen van primair en voortgezet onderwijs met kunst en cultuur in aanraking komen.
Via het Iepen Mienskipsfûns en een regeling Iepenloftspullen leveren wij een bijdrage aan het stimuleren van actieve cultuurparticipatie en faciliteren wij het amateurkunstklimaat in Fryslân.
Via onze subsidie aan steunorganisatie Fers ondersteunen we de bibliotheken en stimuleren we verder ontwikkeling van de bibliotheken op het gebied van meertaligheid, participatie & zelfredzaamheid, jeugd & onderwijs en persoonlijke ontwikkeling.

Programmalijn Grut & Grutsk:

Een aantrekkelijke en onderscheidende cultuurprogrammering door LF 2028. Wij verlenen daartoe een driejarige (boekjaar)subsidie aan de stichting LF2028 voor het uitvoeren van het programma in 2021 en de voorbereiding voor de Triënnales in 2022 en 2025.
Via de regeling ticketrisico LF2028 bieden we de mogelijkheid tot het gedeeltelijk afdekken van het risico dat de werkelijke inkomsten uit ticketverkoop van podiumproducties die zijn opgenomen in de programmering podiumproducties LF 2028, achterblijven bij de geraamde inkomsten.

Programmalijn Ferhaal fan Fryslân

Via de Friese musea (geselecteerd o.a. op basis van de regeling Kunst en Musea) en Friese erfgoedinstellingen (waaronder Tresoar, Fries filmarchief en monumentenorganisaties) vertellen wij nieuwe aspecten van het Ferhaal fan Fryslân.
We subsidiëren een grote expositie in het Fries Museum.

Programmalijn Erfgoed ûntwikkele – Cultuurhistorie

Wij zetten ons in voor behoud van cultuurhistorie via projecten uit de Erfgoeddeal en De Fryske Pleats (historische boerderij(plaats).
Wij adviseren gemeenten en andere partijen over het behoud en de ontwikkeling van cultuurhistorisch erfgoed in hun plannen, op basis van de doorwerking van de thematische structuurvisie Grutsk op’e Romte, FAMKE en de Cultuurhistorische Kaart in de ruimtelijke plannen.

Programmalijn Erfgoed ûntwikkele – Archeologie

Wij stimuleren publieksvoorlichting over archeologisch erfgoed via de archeologische steunpunten en onderzoeken en behouden het o.a. via het Noordelijk Archeologisch Depot Nuis.

Programmalijn Erfgoed ûntwikkele – Monumenten

Via onze subsidies aan een aantal instellingen en netwerken op het gebied van erfgoed en monumenten (onder andere kerken) en archeologie zorgen wij voor het beheer en behoud van ons erfgoed.
Via de subsidieregeling monumenten en het Cultuurfonds voor Monumenten Fryslân ondersteunen we de restauratie en herbestemmingsplannen van monumenten en karakteristieke bouwwerken.

Wat mag het kosten?

Eerste bestuursrapportage

Gewenste resultaten

Beleid

Verwacht je dat aan eind 2021 de besluitvorming verlopen is volgens de inhoudelijke afspraken in het onderliggende document waarin het beleid is vastgesteld (beleidsnota, etc.)?

Ja, dit gaat zeker lukken
Niet zeker of dit gaat lukken
Nee, dit gaat niet lukken

Tijd

Verwacht je dat eind 2021 het gewenste resultaat is gerealiseerd? Of, als de einddatum voor de realisatie verder in de tijd ligt: Verwacht je dat je eind 2021 op schema ligt om het gewenste resultaat te realiseren binnen de afgesproken termijn?

Ja, dit gaat zeker lukken
Niet zeker of dit gaat lukken
Nee, dit gaat niet lukken

Geld

Op beleidsveldniveau: verwacht je dat geld een belemmerende factor is voor het behalen van de gewenste resultaten? Of verwacht je dat het beschikbare budget toereikend is om in 2021 de gewenste resultaten van dit beleidsveld te realiseren?

Geld vormt geen belemmerende factor: er wordt geen onder- of overbesteding verwacht
Geld vormt geen belemmerende factor: er wordt een onderbesteding verwacht
Geld vormt wel een belemmerende factor en/of er wordt een overbesteding verwacht

		Beleid	Tijd	Geld
	Programmalijn Keunstynfrastruktuer
1	Een sterke culturele infrastructuur als continue factor via vierjarige subsidies (periode 2021-2024) aan professionele kunstorganisaties op basis van de regeling Kunst en Musea.
	Programmalijn Ynnovaasje en Eksperiment
2	Via een nieuwe stimuleringsregeling faciliteren we innovatieve, experimentele en/of interdisciplinaire producties.
3	Via onze deelname aan We the North bieden we ruimte voor experiment in Noordelijk verband, met het accent op meertaligheid.
	Programmalijn Kultuer yn ‘e mienskip
4	Met het programma KEK3 2021-2024 laten we leerlingen van primair en voortgezet onderwijs met kunst en cultuur in aanraking komen.
5	Via het Iepen Mienskipsfûns en een regeling Iepenloftspullen leveren wij een bijdrage aan het stimuleren van actieve cultuurparticipatie en faciliteren wij het amateurkunstklimaat in Fryslân.
6	Via onze subsidie aan steunorganisatie Fers ondersteunen we de bibliotheken en stimuleren we verder ontwikkeling van de bibliotheken op het gebied van meertaligheid, participatie & zelfredzaamheid, jeugd & onderwijs en persoonlijke ontwikkeling.
	Programmalijn Grut & Grutsk
7	Een aantrekkelijke en onderscheidende cultuurprogrammering door LF 2028. Wij verlenen daartoe een driejarige (boekjaar)subsidie aan de stichting LF2028 voor het uitvoeren van het programma in 2021 en de voorbereiding voor de Triënnales in 2022 en 2025.
8	Via de regeling ticketrisico LF2028 bieden we de mogelijkheid tot het gedeeltelijk afdekken van het risico dat de werkelijke inkomsten uit ticketverkoop van podiumproducties die zijn opgenomen in de programmering podiumproducties LF 2028, achterblijven bij de geraamde inkomsten.
	Programmalijn Ferhaal fan Fryslân
9	Via de Friese musea (geselecteerd o.a. op basis van de regeling Kunst en Musea) en Friese erfgoedinstellingen (waaronder Tresoar, Fries filmarchief en monumentenorganisaties) vertellen wij nieuwe aspecten van het Ferhaal fan Fryslân.
10	We subsidiëren een grote expositie in het Fries Museum.
	Programmalijn Erfgoed ûntwikkele - Cultuurhistorie
11	Wij zetten ons in voor behoud van cultuurhistorie via projecten uit de Erfgoeddeal (K(l)eigoed) en De Fryske Pleats (historische boerderij(plaats).
12	Wij adviseren gemeenten en andere partijen over het behoud en de ontwikkeling van cultuurhistorisch erfgoed in hun plannen, op basis van de doorwerking van de thematische structuurvisie Grutsk op’e Romte, FAMKE en de Cultuurhistorische Kaart in de ruimtelijke plannen.
	Programma Erfgoed ûntwikkele - Archeologie
13	Wij stimuleren publieksvoorlichting over archeologisch erfgoed via de archeologische steunpunten en onderzoeken en behouden het o.a. via het Noordelijk Archeologisch Depot Nuis.
	Programma Erfgoed ûntwikkele - Monumenten
14	Via onze subsidies aan een aantal instellingen en netwerken op het gebied van erfgoed en monumenten (onder andere kerken) en archeologie zorgen wij voor het beheer en behoud van ons erfgoed.
15	Via de subsidieregeling monumenten en het Cultuurfonds voor Monumenten Fryslân ondersteunen we de restauratie en herbestemmingsplannen van monumenten en karakteristieke bouwwerken.

Toelichting:

4. Het programma KEK wordt voorbereid om uit te voeren op de scholen. Door onzekerheid over de ontwikkeling van corona, en als gevolg daarvan beperkende maatregelen, is de uitvoering onzeker.
5. De iepenloftspullen hebben vorig jaar provinciale middelen ontvangen voor de activiteiten 2020. Vanwege corona konden deze activiteiten niet plaatsvinden en zijn deze doorgeschoven naar 2021. De provincie kan niet twee maal eenzelfde activiteit subsidiëren. Dit betekent dat we voor dit jaar de regeling iepenloftspullen vooreerst niet openstellen.
9, 10, 13
De musea en Tresoar en de archeologische steunpunten kunnen vanwege de coronamaatregelen maar ten dele het verhaal van Fryslân vertellen door de sluiting i.v.m de Corona lockdown. Zo kunnen er bijvoorbeeld geen schoolbezoeken, rondleidingen en randprogrammering bij exposities als voorheen plaatsvinden. Vanwege teruggelopen inkomsten zijn bepaalde tentoonstellingen vervallen (geen wisselexposities) of uitgesteld. Online heeft er bij een aantal musea extra voorlichting over tentoonstellingen of items uit de collectie plaatsgevonden. De instellingen hebben te maken met een flinke inkomensdaling aan de ene kant en aan de andere kant extra kosten voor het ‘corona-proof’ maken. Ook 2021 zal naar verwachting, net als 2020 een moeilijk museumjaar worden. Wat betreft punt 10 heeft het Fries Museum online de tentoonstelling Haute Bordure geopend en is hier in de pers veel aandacht voorgeweest. Ook zitten alle online masterclasses vol, verder zijn er podcast om te luisteren en instructies om zelf thuis aan de slag te gaan met borduren. Zie link: Haute Bordure in het Fries Museum
Verder neemt het Fries museum deel aan de landelijke pilot sneltesten + museumbezoek in april.
De archeologische steunpunten zitten veelal bij musea of archieven in (zie punt 9). Losstaande steunpunten zijn soms zo krap behuisd dat zij in tijden van 1.5 meter norm slechts enkele bezoekers per keer kunnen binnenlaten.
11. Het project K(l)eigoed, onderdeel van de Erfgoeddeal, heeft als doel om vier tot zes leegstaande of verwaarloosde karakteristieke panden te herbestemmen tot kwalitatief hoogwaardige recreatieverblijven. Om dit integrale project te realiseren is het gewenst de beschikbare provinciale middelen vanuit erfgoed, recreatie & toerisme en leefbaarheid op één plek in de begroting beschikbaar te hebben. Gekozen is voor Erfgoed. Met bijgevoegde begrotingswijzing wordt dit geregeld. Daarnaast vindt via deze begrotingswijziging een wijziging in het bestedingsritme plaats: in 2021 vindt het selectietraject volgens een prijsvraagprocedure plaats, waarna in 2022 de daadwerkelijke start van de realisatie zal zijn.

Prestatie indicatoren

Onderwerp	Indicator	Doelwaarde 2021
Keunstynfrastruktuer- artistiek klimaat	Diversiteit in disciplines	Minimaal 5
Kultuer yn ‘e mienskip: Cultuurparticipatie en educatie	Aantal leerkrachten in primair en voortgezet onderwijs dat heeft meegedaan aan deskundigheidsbevordering via het KEK-programma	90
	Aantal scholen dat inzet op de verbinding tussen cultuur- en taalonderwijs	Minimaal 50% van de aan het KEK-programma deelnemende scholen
	Aantal culturele instellingen dat een educatief programma aanbiedt	10
	Aantal provinciaal gesubsidieerde musea en erfgoedinstellingen die een programma ‘Help pake en beppe de vakantie door’ en Nationale museumweek aanbieden	Minimaal 5
Innovatie en experiment	Aantal gesubsidieerde projecten	10
Ferhaal fan Fryslân	Aantal exposities die hebben bijgedragen aan het Ferhaal fan Fryslân.	7
Cultuurhistorie	Aantal projecten uit de erfgoeddeal en De Fryske Pleats	2
Archeologie - publieksvoorlichting	Aantal archeologische steunpunten	11
Monumenten	SUMO: aantal restauraties en herbestemmingen van Rijks(monumenten)	40

Toelichting:

Ferhaal fan Fryslân: Het is onzeker of de doelwaarde van het aantal exposities wordt gehaald, in verband met de onzekerheden over eventuele versoepelingen van de coronamaatregelen.

Tweede bestuursrapportage

Gewenste resultaten

Beleid

Verwacht je dat aan eind 2021 de besluitvorming verlopen is volgens de inhoudelijke afspraken in het onderliggende document waarin het beleid is vastgesteld (beleidsnota, etc.)?

Ja, dit gaat zeker lukken
Niet zeker of dit gaat lukken
Nee, dit gaat niet lukken

Tijd

Ja, dit gaat zeker lukken
Niet zeker of dit gaat lukken
Nee, dit gaat niet lukken

Geld

Geld vormt geen belemmerende factor: er wordt geen onder- of overbesteding verwacht
Geld vormt geen belemmerende factor: er wordt een onderbesteding verwacht
Geld vormt wel een belemmerende factor en/of er wordt een overbesteding verwacht

		Beleid	Tijd	Geld
	Programmalijn Keunstynfrastruktuer
1	Een sterke culturele infrastructuur als continue factor via vierjarige subsidies (periode 2021-2024) aan professionele kunstorganisaties op basis van de regeling Kunst en Musea.
	Programmalijn Ynnovaasje en Eksperiment
2	Via een nieuwe stimuleringsregeling faciliteren we innovatieve, experimentele en/of interdisciplinaire producties.
3	Via onze deelname aan We the North bieden we ruimte voor experiment in Noordelijk verband, met het accent op meertaligheid.
	Programmalijn Kultuer yn ‘e mienskip
4	Met het programma KEK3 2021-2024 laten we leerlingen van primair en voortgezet onderwijs met kunst en cultuur in aanraking komen.
5	Via het Iepen Mienskipsfûns en een regeling Iepenloftspullen leveren wij een bijdrage aan het stimuleren van actieve cultuurparticipatie en faciliteren wij het amateurkunstklimaat in Fryslân.
6	Via onze subsidie aan steunorganisatie Fers ondersteunen we de bibliotheken en stimuleren we verder ontwikkeling van de bibliotheken op het gebied van meertaligheid, participatie & zelfredzaamheid, jeugd & onderwijs en persoonlijke ontwikkeling.
	Programmalijn Grut & Grutsk
7	Een aantrekkelijke en onderscheidende cultuurprogrammering door LF 2028. Wij verlenen daartoe een driejarige (boekjaar)subsidie aan de stichting LF2028 voor het uitvoeren van het programma in 2021 en de voorbereiding voor de Triënnales in 2022 en 2025.
8	Via de regeling ticketrisico LF2028 bieden we de mogelijkheid tot het gedeeltelijk afdekken van het risico dat de werkelijke inkomsten uit ticketverkoop van podiumproducties die zijn opgenomen in de programmering podiumproducties LF 2028, achterblijven bij de geraamde inkomsten.
	Programmalijn Ferhaal fan Fryslân
9	Via de Friese musea (geselecteerd o.a. op basis van de regeling Kunst en Musea) en Friese erfgoedinstellingen (waaronder Tresoar, Fries filmarchief en monumentenorganisaties) vertellen wij nieuwe aspecten van het Ferhaal fan Fryslân.
10	We subsidiëren een grote expositie in het Fries Museum.
	Programmalijn Erfgoed ûntwikkele – Cultuurhistorie
11	Wij zetten ons in voor behoud van cultuurhistorie via projecten uit de Erfgoeddeal (K(l)eigoed) en De Fryske Pleats (historische boerderij(plaats).
12	Wij adviseren gemeenten en andere partijen over het behoud en de ontwikkeling van cultuurhistorisch erfgoed in hun plannen, op basis van de doorwerking van de thematische structuurvisie Grutsk op’e Romte, FAMKE en de Cultuurhistorische Kaart in de ruimtelijke plannen.
	Programma Erfgoed ûntwikkele – Archeologie
13	Wij stimuleren publieksvoorlichting over archeologisch erfgoed via de archeologische steunpunten en onderzoeken en behouden het o.a. via het Noordelijk Archeologisch Depot Nuis.
	Programma Erfgoed ûntwikkele – Monumenten
14	Via onze subsidies aan een aantal instellingen en netwerken op het gebied van erfgoed en monumenten (onder andere kerken) en archeologie zorgen wij voor het beheer en behoud van ons erfgoed.
15	Via de subsidieregeling monumenten en het Cultuurfonds voor Monumenten Fryslân ondersteunen we de restauratie en herbestemmingsplannen van monumenten en karakteristieke bouwwerken.

Toelichting:

1. Vanwege de coronamaatregelen is het de instellingen niet gelukt om de gemaakte afspraken met de provincie ten aanzien van de uitvoering van de activiteiten geheel na te komen. Activiteiten zijn deels digitaal aangeboden of verschoven naar een later moment dit jaar of volgend jaar.

4.De scholen starten op net weer op. We verwachten dat de programma’s voor cultuureducatie langzaam weer op gang zullen komen. Alles hangt nauw samen met de ontwikkelingen omtrent corona.

5. Voor wat de iepenloftspullen betreft: deze zijn op twee na uitgevoerd. Deze iepenloftspullen 2021 zijn nog bekostigd met middelen van vorig jaar (2020). De middelen van 2021 zijn vooreerst aangewend voor de buitenluchtproductie van de Wadopera “Peter Grimes”. Daarnaast wordt met bijgevoegde begrotingswijziging voorgesteld om een deel van het budget door te schuiven naar 2022 om in 2022 het subsidieplafond voor de iepenloftspullen verhoogd open te kunnen stellen.

9. Enkele musea hebben op basis van de regeling Musea en Kunstinfrastructuur minder of geen subsidie ontvangen. Het gaat om het Natuurmuseum, het Landbouwmuseum en het Fries Scheepvaartmuseum. In de PS vergadering van 30 juni 2021 is een motie (motie ondersteuning musea) aangenomen om dit (deels) te repareren. Het gaat hierbij om een totaalbedrag van € 1,1 miljoen.
De musea en Tresoar kunnen vanwege de coronamaatregelen maar ten dele en voor veel minder bezoekers het verhaal van Fryslân vertellen door de 1,5 meter samenleving i.v.m. Corona. Zo kunnen er door de afstand minder bezoekers worden toegelaten en bijvoorbeeld ook geen schoolbezoeken en minder randprogrammering bij exposities als voorheen plaatsvinden. Vanwege teruggelopen inkomsten zijn bepaalde tentoonstellingen vervallen (geen wisselexposities) of uitgesteld. Online heeft er bij een aantal musea extra voorlichting over tentoonstellingen of items uit de collectie plaatsgevonden.

10. Het Fries Museum toont vanaf september de blockbuster Icons – Topstukken uit de National Portrait Gallery (friesmuseum.nl). In verband met verbouwing van de NPG zijn deze stukken voor één keer in Nederland te zien. Voor de komende jaren is op dit moment geen extra budget gereserveerd voor grote exposities.

11. Voor twee Erfgoedprojecten is het nodig om middelen naar 2022 door te schuiven. Enerzijds betreft dit het project Takomst Fryske Pleats. Hiervoor moet nog een keuze in de variant gemaakt worden, wat gepland staat voor dit najaar. De uitvoering kan vervolgens begin 2022 van start gaan. Anderzijds gaat het om de co-financiering die Stichting De Hollandsche Molen verplicht stelt voor een calamiteit bij een molen waar door storm de kop met wieken afgewaaid is. Het exacte bedrag en de betaaltermijn voor deze co-financiering is nog onduidelijk, omdat er nog aanvragen voor cofinanciering bij andere fondsen in behandeling zijn. Geplande start van de restauratie is begin 2022. Met bijgevoegde begrotingswijzigingen wordt daarom voorgesteld een deel van het budget door te schuiven naar 2022.

Prestatie indicatoren

Onderwerp	Indicator	Doelwaarde 2021
Keunstynfrastruktuer- artistiek klimaat	Diversiteit in disciplines	Minimaal 5
Kultuer yn ‘e mienskip: Cultuurparticipatie en educatie	Aantal leerkrachten in primair en voortgezet onderwijs dat heeft meegedaan aan deskundigheidsbevordering via het KEK-programma	90
	Aantal scholen dat inzet op de verbinding tussen cultuur- en taalonderwijs	Minimaal 50% van de aan het KEK-programma deelnemende scholen
	Aantal culturele instellingen dat een educatief programma aanbiedt	10
	Aantal provinciaal gesubsidieerde musea en erfgoedinstellingen die een programma ‘Help pake en beppe de vakantie door’ en Nationale museumweek aanbieden	Minimaal 5
Innovatie en experiment	Aantal gesubsidieerde projecten	10
Ferhaal fan Fryslân	Aantal exposities die hebben bijgedragen aan het Ferhaal fan Fryslân.	7
Cultuurhistorie	Aantal projecten uit de erfgoeddeal en De Fryske Pleats	2
Archeologie - publieksvoorlichting	Aantal archeologische steunpunten	11
Monumenten	SUMO: aantal restauraties en herbestemmingen van Rijks(monumenten)	40

Jaarstukken

Wat wilden we bereiken?

We realiseren ons dat de Coronamaatregelen van grote invloed zijn (geweest) op de culturele sector. We willen de sector faciliteren om met deze situatie om te gaan. Daarvoor hebben we een aantal maatregelen voor de korte en middellange termijn genomen. Om de sector na de coronaperiode verder te versterken houden we ook focus op de langere termijn.
We zorgen voor een sterke kunstinfrastructuur, bestaande uit professionele kunstorganisaties, die de basis en voedingsbodem vormt voor een energiek en bruisend cultureel leven in Fryslân, dat de samenleving in beweging brengt. Daarnaast stimuleren we vernieuwing in de culturele sector en bieden ruimte voor experiment en nieuwe talent. De provincie maakt zich er verder sterk voor dat alle kinderen in Fryslân in aanraking komen met kunst en cultuur en wil de deelname aan cultuur in brede zin stimuleren.
We willen daarnaast Fryslân positioneren als een aantrekkelijke culturele regio en meer cultuurtoeristen naar onze provincie laten komen.

We zorgen voor een sterke kunstinfrastructuur, bestaande uit professionele kunstorganisaties, die de basis en voedingsbodem vormt voor een energiek en bruisend cultureel leven in Fryslân, dat de samenleving in beweging brengt. Daarnaast stimuleren we vernieuwing in de culturele sector en bieden ruimte voor experiment en nieuwe talent. De provincie maakt zich er verder sterk voor dat alle kinderen in Fryslân in aanraking komen met kunst en cultuur en wil de deelname aan cultuur in brede zin stimuleren.
We willen daarnaast Fryslân positioneren als een aantrekkelijke culturele regio en meer cultuurtoeristen naar onze provincie laten komen.

Wij zien ons erfgoed als gestolde, waardevolle cultuur met een geschiedenis. Ons erfgoed bepaalt in hoge mate de kwaliteit van onze leefomgeving, is een rijke inspiratiebron voor kunst en cultuur en draagt zo bij aan brede welvaart. Ons Erfgoedbeleid voor de periode 2020-2024 is vastgelegd in de programmalijnen uit de beleidsnota Nij Poadium.
De komende jaren investeren we in een stevige infrastructuur voor behoud, maar ook de ontwikkeling van ons (cultureel) erfgoed en het vergroten van de zichtbaarheid. We willen het Ferhaal fan Fryslân borgen en vertellen. Met de nieuwe subsidieperiode voor provinciale musea willen we ruimte bieden aan nieuwe partijen.

Hebben we bereikt wat we wilden bereiken? (doelrealisatie)

Beleidsvelden

		Ligt de doelrealisatie op schema?	Zijn de gewenste resultaten behaald?	Zijn de kosten binnen het budget gebleven?
5.2	Cultuur en erfgoed

Toelichting:

De culturele en museale sector hebben grote hinder ondervonden van de Coronamaatregelen in het afgelopen jaar. Via het No&Moarn-pakket hebben we geprobeerd de sector de ondersteunen.

Hebben we de gewenste resultaten bereikt?

Gewenste resultaten

Beleid

Het gewenste resultaat zoals in de begroting is gehaald.
Het gewenste resultaat zoals geformuleerd in de begroting is inhoudelijk niet geheel gehaald.
Het voorgenomen gewenste resultaat zoals beschreven in de begroting is Inhoudelijk niet gehaald.

Tijd

Het gewenste resultaat zoals geformuleerd in de begroting is binnen de afgesproken tijd gehaald.
Het gewenste resultaat zoals geformuleerd in de begroting is niet geheel op tijd gehaald.
Het voorgenomen gewenste resultaat zoals beschreven in de begroting is niet op tijd gehaald.

Geld

T.a.v. het onderdeel geld is er geen afwijking (Overschrijding is kleiner dan 10% en kleiner dan € 50.000 en Onderschrijding is kleiner dan 10% en kleiner dan € 50.000).
T.a.v. het onderdeel geld is er sprake van onderbesteding (Onderschrijding groter dan 10% en groter dan € 50.000).
T.a.v. het onderdeel geld is er sprake van overbesteding (Overschrijding groter dan 10% en groter dan € 50.000).

		Beleid	Tijd	Geld
	Programmalijn Keunstynfrastruktuer
1	Een sterke culturele infrastructuur als continue factor via vierjarige subsidies (periode 2021-2024) aan professionele kunstorganisaties op basis van de regeling Kunst en Musea.
	Programmalijn Ynnovaasje en Eksperiment
2	Via een nieuwe stimuleringsregeling faciliteren we innovatieve, experimentele en/of interdisciplinaire producties.
3	Via onze deelname aan We the North bieden we ruimte voor experiment in Noordelijk verband, met het accent op meertaligheid.
	Programmalijn Kultuer yn ‘e mienskip
4	Met het programma KEK3 2021-2024 laten we leerlingen van primair en voortgezet onderwijs met kunst en cultuur in aanraking komen.
5	Via het Iepen Mienskipsfûns en een regeling Iepenloftspullen leveren wij een bijdrage aan het stimuleren van actieve cultuurparticipatie en faciliteren wij het amateurkunstklimaat in Fryslân.
6	Via onze subsidie aan steunorganisatie Fers ondersteunen we de bibliotheken en stimuleren we verder ontwikkeling van de bibliotheken op het gebied van meertaligheid, participatie & zelfredzaamheid, jeugd & onderwijs en persoonlijke ontwikkeling.
	Programmalijn Grut & Grutsk
7	Een aantrekkelijke en onderscheidende cultuurprogrammering door LF 2028. Wij verlenen daartoe een driejarige (boekjaar)subsidie aan de stichting LF2028 voor het uitvoeren van het programma in 2021 en de voorbereiding voor de Triënnales in 2022 en 2025.
8	Via de regeling ticketrisico LF2028 bieden we de mogelijkheid tot het gedeeltelijk afdekken van het risico dat de werkelijke inkomsten uit ticketverkoop van podiumproducties die zijn opgenomen in de programmering podiumproducties LF 2028, achterblijven bij de geraamde inkomsten.
	Programmalijn Ferhaal fan Fryslân
9	Via de Friese musea (geselecteerd o.a. op basis van de regeling Kunst en Musea) en Friese erfgoedinstellingen (waaronder Tresoar, Fries filmarchief en monumentenorganisaties) vertellen wij nieuwe aspecten van het Ferhaal fan Fryslân.
10	We subsidiëren een grote expositie in het Fries Museum.
	Programmalijn Erfgoed ûntwikkele – Cultuurhistorie
11	Wij zetten ons in voor behoud van cultuurhistorie via projecten uit de Erfgoeddeal (K(l)eigoed) en De Fryske Pleats (historische boerderij(plaats).
12	Wij adviseren gemeenten en andere partijen over het behoud en de ontwikkeling van cultuurhistorisch erfgoed in hun plannen, op basis van de doorwerking van de thematische structuurvisie Grutsk op’e Romte, FAMKE en de Cultuurhistorische Kaart in de ruimtelijke plannen.
	Programma Erfgoed ûntwikkele – Archeologie
13	Wij stimuleren publieksvoorlichting over archeologisch erfgoed via de archeologische steunpunten en onderzoeken en behouden het o.a. via het Noordelijk Archeologisch Depot Nuis.
	Programma Erfgoed ûntwikkele – Monumenten
14	Via onze subsidies aan een aantal instellingen en netwerken op het gebied van erfgoed en monumenten (onder andere kerken) en archeologie zorgen wij voor het beheer en behoud van ons erfgoed.
15	Via de subsidieregeling monumenten en het Cultuurfonds voor Monumenten Fryslân ondersteunen we de restauratie en herbestemmingsplannen van monumenten en karakteristieke bouwwerken.

Toelichting:

1,2,3 Het is voor de culturele instellingen ontzettend lastig om producties uit te voeren in deze coronatijd. Hoewel de instellingen er alles aan doen om in te zetten om hun activiteiten te kunnen ontplooien en voorstellingen te kunnen spelen na een lockdown, maakt het lastig om hierop te anticiperen. Voorbereiding is gewenst, niet alleen qua repetities van spelers en musici, de techniek en licht en geluid, maar ook bijvoorbeeld het verlengen/ verlenen van vergunningen. In sommige gevallen krijgen activiteiten een andere vorm om zowel publiek, makers en subsidienten en fondsen tegemoet te komen. Een voorbeeld hiervan is het Oerolfestival wat afgelopen jaar een groot deel van haar activiteiten digitaal heeft kunnen verwezenlijken. Corona-maatregelen stonden het nakomen van subsidieverplichtingen in 2021 vaak in de weg, terwijl er wel kosten zijn geweest en programmering is doorgeschoven.

4. Binnen het Friese programma van Cultuureducatie met Kwaliteit, KEK3 2021-2024, is er beleid gemaakt op het bereiken van leerlingen met kunst en cultuur in het PO en VO. Twee jaar corona heeft zeker effect op de uitvoering van het KEK3-programma. Een deel van de programma’s op scholen en bij instellingen ging niet door. Mede doordat scholen en instellingen dicht waren en externen nog steeds deels geweerd worden. Hierdoor loopt het beleid wat betreft uitvoering in tijd wat achter op schema. Ook zien we dat kunstvakprofessionals tijdens de corona periode in andere sectoren zijn gaan werken en ontstaat er in sommige regio’s een tekort aan uitvoerende zzp-ers.

5. De iepenloftspullen die in 2020 stonden geprogrammeerd zijn door de coronamaatregelen een jaar later, dus in 2021 uitgevoerd. Voor een activiteit kan niet tweemaal provinciale subsidie worden aangevraagd. Vanwege dit gegeven is de regeling iepenloftspullen in 2021 niet opengesteld. Een deel van de middelen is aangewend voor de productie van Nootstroom. Een prachtige opera aan het Wad op een unieke locatie bij Peazens-Moddergat. Deze voorstelling was vrijwel geheel uitverkocht. Fryslân stond hiermee weer landelijk in de spotlights.

7. 2021 was voor Stichting LF 2028 het laatste volledige voorbereidingsjaar voordat de eerste triënnale in mei 2022 losgaat. Door corona is vertraging ontstaan in de sponsor- en fondsenwerving van de stichting. Om te zorgen dat de Stichting met voldoende zekerheid verplichtingen aan kan gaan hebben Provinciale Staten 16 februari 2022 besloten een deel van de voor LF-bestempelde middelen uit 2023 naar voren te halen. Mochten de sponsor en fondseninkomsten achter blijven, dan kan de Stichting een beroep doen op deze middelen voor een maximum van €1 miljoen. De Raad van Toezicht van de Stichting LF2028 heeft aangegeven indien nodig maximaal €475.000 voor 2023 naar voren te halen.

8. Door de coronacrisis is relatief weinig gebruik gemaakt van deze LF2028 ticketrisicoregeling. De regeling heeft als doel het gedeeltelijk afdekken van het risico als de werkelijke inkomsten uit ticketverkoop achterblijven bij de geraamde inkomsten. Als een toekenning wordt gedaan vanuit het Ticket Garantiefonds, maar een voorstelling/productie uiteindelijk niet doorgaat i.v.m. coronamaatregelen dan keert het fonds zoals het nu staat niets uit. Er zijn immers geen ticketopbrengsten, want die worden terugbetaald. Dit maakte het lastig voor partijen om aan te vragen, omdat kosten wel gemaakt zijn – maar ticketinkomsten terugbetaald moesten worden. In 2022 wordt gekeken of en hoe de regeling aangepast moet worden in het kader van corona.

9 en 10. Hoewel ook 2021 voor de musea en erfgoedorganisaties een moeilijk jaar was met (gedeeltelijke) sluitingen, slagen de organisaties er toch in om al dan niet met online activiteiten, zoveel mogelijk publiek te bereiken. Museum Martena en het Planetarium hebben een gezamenlijk plan gepresenteerd om wetenschapsgeschiedenis met de stad Franeker als middelpunt, beter op de kaart te zetten en zijn begonnen met de uitwerking daarvan. Het Fries Museum heeft met de internationale tentoonstelling Icons & Identities een grote expositie kunnen organiseren.

11. In 2021 is het Werkplan Takomst Fryske Pleats opgesteld, als uitwerking van de beleidsnota Nij Poadium en de Omgevingsvisie. We willen de Fryske Pleats als kernwaarde van het Friese erfgoed en cultuurlandschap ontwikkelen en behouden, zodat boerderijen en erven in de toekomst een duurzame plek hebben. Nieuwe opgaven, bv. leefbaarheid, wonen, biodiversiteit en kwaliteitstoerisme geven koppelkansen. Een aantal deelprojecten zijn inmiddels gestart zoals de doorontwikkeling van de Nije Pleats-methode, Toolbox herbestemming. Financiële regelingen voor restauratie/herstel van boerderijen en boerenerven zijn in voorbereiding.
Kleigoed: In 2021 zijn de eerste en tweede fase van de Erfgoeddeal Waddenkust K(l)eigoed afgerond. De dorpen Morra-Lioessens en Augsbuurt zijn de winnaars van de prijsvraag Erfgoed. Beide dorpen maakten bijzondere plannen voor leegstaand of verwaarloosd erfgoed in hun dorp. De plannen gaan over voorzieningen waar toeristen of andere gasten kunnen verblijven. De dorpen Ferwert en Sint Jacobiparochie eindigden op de plekken twee en drie. Alle vier dorpen krijgen het maximale bedrag van € 200.000,-voor de uitvoering van hun plannen in het vooruitzicht.

13. De archeologische steunpunten zitten veelal bij musea of archieven in (zie punt 9). Losstaande steunpunten zijn soms zo krap behuisd dat zij in tijden van 1.5 meter norm slechts enkele bezoekers per keer kunnen binnenlaten. Ook zijn publiekinstellingen in 2021 twee keer voor een bepaalde periode gesloten geweest in verband met lockdowns.

14. Twee instellingen, namelijk St. Alde Fryske Tsjerken en Tsjerkepaad hebben een publieksfunctie voor erfgoed. Door alle Corona maatregelen konden sommige publieksactiviteiten alleen in afgeslankte vorm doorgaan (i.v.m. de 1,5 meter norm). Hier tegenover staat dat er extra is ingezet op sociale media, door b.v. elke week een kerk uit te lichten. Verder hebben deze twee instellingen in 2021 een eigen jongerenclub opgericht. Zodat ze uit eerste hand van de jongeren horen hoe andere jongeren bij erfgoed te betrekken en bezoekers en donateurs voor de toekomst te trekken.

15. Voor 28 Friese monumenten is de monumentensubsidie goedgekeurd. Zij kunnen nu aan de slag met het restaureren, herbestemmen en onderhoud van hun monument. Daarnaast kunnen eigenaren van 5 monumenten hun restauratieplannen uitwerken met subsidie.

Prestatie indicatoren

Onderwerp	Indicator	Doelwaarde 2021	Realisatie 2021
Keunstynfrastruktuer- artistiek klimaat	Diversiteit in disciplines	Minimaal 5	5
Kultuer yn ‘e mienskip: Cultuurparticipatie en educatie	Aantal leerkrachten in primair en voortgezet onderwijs dat heeft meegedaan aan deskundigheidsbevordering via het KEK-programma	90	277
	Aantal scholen dat inzet op de verbinding tussen cultuur- en taalonderwijs	Minimaal 50% van de aan het KEK-programma deelnemende scholen	50%
	Aantal culturele instellingen dat een educatief programma aanbiedt	10	10
	Aantal provinciaal gesubsidieerde musea en erfgoedinstellingen die een programma ‘Help pake en beppe de vakantie door’ en Nationale museumweek aanbieden	Minimaal 5	5
Innovatie en experiment	Aantal gesubsidieerde projecten	10	10
Ferhaal fan Fryslân	Aantal exposities die hebben bijgedragen aan het Ferhaal fan Fryslân.	7	7
Cultuurhistorie	Aantal projecten uit de erfgoeddeal en De Fryske Pleats	2	2
Archeologie - publieksvoorlichting	Aantal archeologische steunpunten	11	11
Monumenten	SUMO: aantal restauraties en herbestemmingen van Rijks(monumenten)	40	33

Toelichting:

Kultuer yn ‘e mienskip: Cultuurparticipatie en educatie

Aantal leerkrachten in primair en voortgezet onderwijs dat heeft meegedaan aan deskundigheidsbevordering via het KEK-programma
Wat betreft cultuureducatie hebben we in het Primair Onderwijs 225 leerkrachten en in het Voortgezet Onderwijs 52 leerkrachten bereikt met deskundigheidsbevordering in 2021. Binnen het programma KEK3 wordt gewerkt met maakplaatsen waarmee vaak meerdere docenten per school bereikt worden.

Aantal scholen dat inzet op de verbinding tussen cultuur- en taalonderwijs
We bereiken op dit moment 50% van de 18 scholen dat inzet op de verbinding tussen cultuur- en taalonderwijs met de proeftuinen, onderdeel van het KEK3 programma. Dit is een samenwerking tussen Keunstwurk met Cedin, Afuk, en Fers, waarbij we cultuur als motor inzetten om de doelen van taalplan 2030 te bereiken. Door middel van filosoferen, creatief schrijven, en volksverhalen willen we op 18 scholen een verbinding met taal bereiken. Hiervan zijn er tot op heden 9 scholen bereikt met een uitvoering van een proeftuin.

Ferhaal fan Fryslân
Het aantal is gehaald, echter door de sluiting van de musea en door onzekerheid vanwege coronamaatregelen zijn niet alle exposities opengegaan voor publiek.

Monumenten
Wat betreft de SUMO hebben er minder projecten geld gekregen dan vooraf geschat. Dit komt omdat aanvragers kunnen indienen van €15.000,- tot € 200.000,-. Als er enkele grote projecten subsidie krijgen, dan is er sprake van minder projecten, zoals dit jaar. Daarnaast speelt de drukte in de bouwwereld mee. Momenteel hebben architecten en bouwbedrijven al teveel werk en er zijn te weinig vakmensen beschikbaar. In 2019 (45) en 2020 (46) zijn er meer projecten gerealiseerd dan 40, gemiddeld over de beleidsperiode wordt de 40 projecten per jaar gehaald.

Wat heeft het gekost?

Bekijk uitgebreide tabel

Exploitatie - Bedragen x € 1.000,-
Lasten
Structurele budgetten
Tijdelijke budgetten
Reserves
Voorzieningen
Overlopende passiva
Totaal lasten
Baten
Structurele budgetten
Tijdelijke budgetten
Voorzieningen
Overlopende passiva
Totaal baten
Saldo van lasten en baten
Mutatie reserves
Mutatie tijdelijke budgetten
Mutatie structurele budgetten
Resultaat van lasten en baten

Realisatie 2020
19.123
5.195
536
6
0
24.860
7
317
3
0
328
24.532
-411
-45
61
24.137

Begroting 2021 na wijziging
20.670
8.654
2.373
6
1.741
33.444
14
53
3
1.741
1.811
31.633
-2.248
252
-61
29.576

Rekening 2021
18.194
7.930
1.094
6
1.630
28.854
14
50
3
1.630
1.697
27.157
-969
947
2.340
29.475

Saldo begroting en rekening
2.475
725
1.279
0
111
4.590
0
3
0
111
113
4.476
-1.279
-695
-2.401
101

Toelichting:

Per saldo is er een resultaat van € 101.000,- op dit beleidsveld.

Structurele budgetten
De lagere lasten van € 2.475.000,- bestaan voor € 2.401.000,- uit budget voor de subsidieregeling Monumenten dat via de mutatie structurele budgetten beschikbaar blijft voor besteding in 2022. De resterende € 74.000,- betreft vrijval archeologie-budgetten ad. € 50.000, omdat de digitalisering van de archeologische kaart FAMKE is vertraagd, en vrijval € 22.000 Fries Museum, omdat de indexering 2021 niet meer in 2021 is uitgekeerd. Dit zal in 2022 alsnog plaatsvinden.

Tijdelijke budgetten
De lagere lasten van € 725.000,- bestaan voor € 695.000,- uit budget voor de subsidieregelingen Stimuleringsregeling, Programmeringsimpuls en Kleine culturele initiatieven, waarvoor ook in 2022 nog aanvragen ingediend en/of beschikkingen afgegeven kunnen worden. De resterende plafondbedragen schuiven daarom mee naar 2022. Daarnaast gaat het om het budget voor Sense of Place (Kwelderbelevingstrajecten aan de Waddenzee), waarbij vooral wordt gefocust op het eindresultaat en totaalbudget over de totale projectperiode en minder op de budgettaire verdeling in jaarschijven. In ons financieel beleid is geregeld dat het resterende budget via de mutatie tijdelijke budgetten beschikbaar blijft voor besteding in 2022.
De resterende € 30.000 betreft vrijval op het budget 75 jaar bevrijding ad. € 21.000, omdat door de coronamaatregelen evenementen niet of in afgeslankte vorm konden plaatsvinden en vrijval op het budget K(l)eigoed ad. € 13.000, omdat de begrote activiteiten goedkoper uitvielen.

Bedragen x € 1.000,-
Lasten
Structurele budgetten
Tijdelijke budgetten
Reserves
Voorzieningen
Overlopende Passiva
Totaal lasten
Baten
Structurele budgetten
Tijdelijke budgetten
Voorzieningen
Overlopende Passiva
Totaal baten
Saldo van lasten en baten

GS budgetautorisatie
Adviescommissie podiumkunsten
Archeologie en Archeologisch Depot
Brave New World
Centrum voor film in Friesland
CityProms
Cultuurhistorie
Cultuurtoerisme/archeologische steunpunten
Decentralisatie provinciale archieven
Explore the North
Fers
Fries Productiehuis popcultuur/Popfabryk
Fries Straatfestival
Frysk Jeugd Orkest
Frysk Lanbou Museum
Frysk Skipfeartmuseum
Het Achterland
Iepenloftspullen
Illustere Figuren
Internat Kamermuziekfestival Schiermonnikoog
Into the Great Wide Open
IPO bijdrage
Ivgi & Greben
Jeugddansopleiding
Kultueredukaasje
Media Art Friesland
Meeuw - Jonge Theatermakers
Museum Belvedere
Museum Drachten
Museum Martena/Planetarium
Museumfederatie Fryslan
Natuurmuseum Fryslan
New Nordic Wave
Nij Poadium
Noord Nederlands Orkest
Noorderlicht
Nootstroom
Oerol festival
Oranjewoud Festival
Pier21
Prinses Christina concours
Samenwerking archeologie FAMKE
Simmerdeis
Spanga Verona van Weststellingwerf
St Alde Fryske Tsjerken
St Befrijdingsfestival Fryslan
St De Fryske Mole
St Erfgoed en Publiek
St Friesland Pop
St Het Fries Museum
St Keunstwurk
St Keunstwurk stimulering jong muziektalent De Fulkaan
St Monumentenwacht
St Steunpunt Monumentenzorg Friesland
Subsidieregeling Monumenten
Terpen
Tresoar
Tryater
Tsjerkepaad
Uitvoeringsregeling Taal en Kultuer
Voor Heen De Gemeente
Welcome to the Village
75 jaar bevrijding
Aankopen Fries Museum
Adviescommissies Nij Poadium
Breed corona budget
Breed corona budget 2e pakket
Educatieprogramma Tryater
Erfgoeddeal K(l)eigoed
Explore the North - Taalproductiehuis
Festivals
Filmarchief
Fries Filmarchief
Fries Landbouwmuseum
Fries Scheepvaartmuseum
Jeugddansopleiding
Kultueredukaasje
Kunsthuis SYB
LF2028
Matching voor landelijke cofinanciering
Meerjarige afspraken culturele instellingen
Meeuw - Jonge Theatermakers
Monumenten en cultuurhistorie
Museum Belvedere
Museum Willem Barentz
Museumfederatie Pake & Beppe
Natuurmuseum Fryslan
Nij Poadium
Noord Nederlands Orkest
Oeral internationalisering
Oerol festival
Open Stal
Opera Spanga
Sense of Place
St Keunstwurk
Stimuleringsregeling (incl ontwikkelbudget)
Stimuleringsregeling muziek-dans-toneelles
Tryater
We the North
Welcome to the Village
Inzet NUON Blokhuispoort
Kultueredukaasje
LF2028
Stad(s)huis Bolsward
Ticketrisico's culturele producties
Buma-legaat
Culture Up
Culturele voorzieningen provincies
Matchingsregeling Rijk - Verbreding en vernieuwing
Archeologie en Archeologisch Depot
St Het Fries Museum
Terpen
Tresoar
75 jaar bevrijding
Erfgoeddeal K(l)eigoed
Festivals
LF2028
Monumenten en cultuurhistorie
We the North
Buma-legaat
Culture Up
Culturele voorzieningen provincies
Matchingsregeling Rijk - Verbreding en vernieuwing

Realisatie 2020
0
155
0
79
0
51
21
396
0
3.181
54
0
0
196
311
0
0
0
0
0
18
0
0
0
0
235
0
0
0
194
708
0
426
0
0
0
272
0
0
0
160
0
0
209
7
132
0
158
2.954
1.518
54
273
190
2.870
0
3.527
279
15
478
0
0
19.123
169
45
90
304
0
50
0
0
550
50
0
0
0
41
344
0
2.824
0
205
0
40
50
24
15
0
11
30
75
0
0
40
39
0
0
95
0
103
0
5.195
276
-148
408
0
0
536
6
6
0
0
0
0
24.860
0
0
1
6
7
4
0
207
103
0
3
317
3
3
0
0
0
0
328
24.532

Begroting 2021
0
164
13
169
50
49
2
403
102
3.254
102
51
31
0
256
102
51
82
36
51
13
307
126
1.286
102
0
205
102
154
199
512
205
109
72
97
41
80
122
256
16
165
51
123
283
0
103
25
104
3.022
1.023
0
280
196
2.617
1
3.562
0
15
5
51
77
20.670
81
45
44
150
500
0
101
150
0
0
100
0
50
0
1.503
31
2.082
50
155
281
32
0
0
15
150
32
0
0
279
26
0
525
800
938
0
384
103
50
8.654
0
148
267
935
1.023
2.373
6
6
12
1.396
333
1.741
33.444
7
0
1
6
14
0
50
0
0
0
3
53
3
3
12
1.396
333
1.741
1.811
31.633

Besteding 2021
0
155
5
169
50
41
2
403
102
3.254
102
51
31
0
256
102
0
82
36
51
13
307
126
1.286
102
0
205
102
153
198
512
205
170
72
97
41
80
122
256
16
124
51
123
282
0
103
25
104
3.000
1.023
0
280
194
225
0
3.562
0
15
0
51
77
18.194
60
180
39
156
190
0
88
150
0
0
50
0
50
0
1.554
31
2.066
50
153
281
36
0
0
15
150
32
0
0
279
26
0
235
800
725
0
384
102
50
7.930
0
148
0
935
11
1.094
6
6
1
1.370
259
1.630
28.854
7
0
1
6
14
0
50
0
0
0
0
50
3
3
1
1.370
259
1.630
1.697
27.157

Saldo 2021
0
9
8
0
0
8
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
51
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
-61
0
0
0
0
0
0
0
41
0
0
0
0
0
0
0
22
0
0
0
1
2.391
1
0
0
0
5
0
0
2.475
21
-135
5
-6
310
0
13
0
0
0
50
0
0
0
-51
0
16
0
2
0
-4
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
289
0
213
0
0
1
0
725
0
0
267
0
1.012
1.279
0
0
11
26
74
111
4.590
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
3
3
0
0
11
26
74
111
113
4.476