Home Begroting Programma 3: Omgeving 3.5 Energietransitie

Programma 3: Omgeving

3.5 Energietransitie

Begroting

Wat willen we bereiken?

Wij conformeren ons aan de nationale vertaling van het klimaatakkoord van Parijs, waaronder de vermindering van CO2-uitstoot met 49% in 2030. De vermindering van CO2-uitstoot moet haalbaar en betaalbaar zijn en op voldoende maatschappelijk draagvlak rusten. De provinciale ambitie voor 2030 is:

33% van de Friese energie wordt duurzaam opgewekt.
25% energie wordt bespaard ten opzichte van 2010.

De uitvoering van de plannen in het klimaatakkoord moet onder andere plaatsvinden via Regionale Energiestrategieën (RES). De rollen van de provincie in de energietransitie zijn reguleren, regisseren, stimuleren, faciliteren en loslaten. Daarnaast geven we zelf ook het goede voorbeeld door de provinciale organisatie te verduurzamen.

Er zal in het tweede kwartaal 2021 een nieuwe beleidsbrief Duurzame Energie vastgesteld worden met daarin een nadere uitwerking van het bestuursakkoord/begroting. De RES 1.0 is hierbij een belangrijk uitgangspunt.

Welke resultaten willen we in 2021 behalen?

We formuleren met de Friese gemeenten en het Wetterskip Fryslân een gezamenlijke duurzame energie ambitie (RES 1.0) en uitvoering (taskforce).
We willen in 2021 met stakeholders waterstof, geothermie en aquathermie meer op de kaart zetten.
We dragen bij aan de provinciale ambitie van 25% energiebesparing door de uitvoering van het aanvalsplan Energiebesparing.
We geven invulling aan onze voorbeeldfunctie door met de uitvoering van het verduurzamen van de provinciale organisatie te starten. (Middelen staan in programma 6 Bedrijfsvoering).
We onderzoeken welke rol het FSFE kan spelen in de nieuwe beleidsbrief Duurzame Energie.
De gezondheidsmonitor ten behoeve van Windpark Fryslân is ontwikkeld in 2021.
In 2021 heeft is er een provincie breed actief netwerk van en rondom energiecoaches.
We faciliteren in 2021 de realisatie van een loketfunctie voor lokale energie initiatieven / particulieren waarbij aansluiting wordt gezocht bij de RES en de Friese Energie Alliantie (FEA).
We blijven lokale initiatieven ondersteunen en dragen financieel bij aan onze koploperprojecten en proeftuinprojecten door ons aan te sluiten bij het Nationale ontwikkelfonds.
Met onze Noordelijke partners zetten we sterk(er) in op innovaties.

Prestatie indicatoren

Onderwerp	Indicator	Doelwaarde 2021
Energiebesparing- en opwek	RES 1.0 aangeleverd	Gereed
	Taskforce energietransitie	Opgericht
	Aquathermie Agenda	Gereed
	Waterstof Agenda	Gereed
Aanvalsplan Energiebesparing	Aantal aanvragen Friese Energiepremie	1000 p/j
Aanvalsplan Energiebesparing	Aantal aanvragen rentekortingsregeling	1000 p/j
Verduurzamen provinciale organisatie	Uitvoeren implementatieplan	In uitvoering
Overig	Aangepaste opdracht FSFE	Gereed
Overig	Gezondheidsmonitor Nij Hiddum-Houw	Gereed

Wat mag het kosten?

Bekijk uitgebreide tabel

Bedragen x € 1.000,-
Totaal lasten
Totaal baten
Saldo van lasten en baten

Realisatie 2019
4.474
1.197
3.277

Begroting 2020
9.828
886
8.941

Begroting 2021
3.509
0
3.509

Begroting 2022
3.303
0
3.303

Begroting 2023
1.547
0
1.547

Begroting 2024
347
0
347

Toelichting:

De toename van ca 5,4 miljoen euro tussen begrotingsjaar 2019 en 2020 wordt voornamelijk veroorzaakt door tijdelijke budgetten van De Nieuwe Afsluitdijk. De verdere daling vanaf 2020 betreft tijdelijke budgetten van DNA, Duurzame Energie en Fryske deal, waarvoor na 2023 geen middelen meer in de begroting staan.

Specificatie Exploitatie - bedragen in € 1.000
Lasten
Structurele budgetten
Tijdelijke budgetten
Reserves
Totaal lasten
Baten
Tijdelijke budgetten
Reserves
Voorzieningen
Totaal baten
Saldo van lasten en baten

GS budgetautorisatie
IPO bijdrage
Asbest eraf Zonnepanelen erop
Energiebesparingsmaatregelen
Fryske deal
Lokale duurzame dynamiek versterken
Ontwikkelbudget voor energieinitiatieven
Ontwikkelen gezondheidsmonitor windpark Nij Hiddum-Houw
Programma Duurzame Energie
Programma Duurzame Energie projecten
Regionale energiestrategie RES
RSP REP Provinciefonds Energy Valley clusterorganisatie
Taskforce elkenien grien team
Voorbereiding windpark Fryslan
Voucherregeling energiecooperaties
De Nieuwe Afsluitdijk
Interreg projecten
Programma Duurzame Energie
Waddenfonds projecten
Ontwikkelbudget voor energieinitiatieven
Programma Duurzame Energie
Programma Duurzame Energie projecten
RSP REP Provinciefonds Energy Valley clusterorganisatie
De Nieuwe Afsluitdijk
Interreg projecten
Revolverende middelen lening Enerzje Kooperaasje Fryslan en Noorderlijk Lokaal Duurzaam

Realisatie 2019
174
174
10
200
0
129
0
0
552
642
0
169
0
673
114
2.491
872
683
185
69
1.809
4.474
0
51
2
0
52
250
857
1.107
38
38
1.197
3.277

Begroting 2020
394
394
190
300
1.500
0
442
0
80
0
123
126
360
0
0
3.120
4.964
919
280
151
6.314
9.828
2
0
0
126
128
350
409
759
0
0
886
8.941

Begroting 2021
309
309
0
0
2.000
0
440
150
0
0
0
0
360
0
0
2.950
250
0
0
0
250
3.509
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
3.509

Begroting 2022
353
353
0
0
1.500
0
660
0
0
0
0
0
540
0
0
2.700
250
0
0
0
250
3.303
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
3.303

Begroting 2023
347
347
0
0
0
0
660
0
0
0
0
0
540
0
0
1.200
0
0
0
0
0
1.547
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1.547

Begroting 2024
347
347
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
347
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
347

Onderstaand voorstel uit de kadernota is verwerkt in bovenstaande tabel.

Voorstellen kadernota - bedragen x € 1.000
Lasten
Ontwikkelen gezondheidsmonitor windpark Nij Hiddum-Houw (g&d)
Totaal lasten

2021
150
150

2022
0
0

2023
0
0

2024
0
0

Eerste bestuursrapportage

Gewenste resultaten

Beleid

Verwacht je dat aan eind 2021 de besluitvorming verlopen is volgens de inhoudelijke afspraken in het onderliggende document waarin het beleid is vastgesteld (beleidsnota, etc.)?

Ja, dit gaat zeker lukken
Niet zeker of dit gaat lukken
Nee, dit gaat niet lukken

Tijd

Verwacht je dat eind 2021 het gewenste resultaat is gerealiseerd? Of, als de einddatum voor de realisatie verder in de tijd ligt: Verwacht je dat je eind 2021 op schema ligt om het gewenste resultaat te realiseren binnen de afgesproken termijn?

Ja, dit gaat zeker lukken
Niet zeker of dit gaat lukken
Nee, dit gaat niet lukken

Geld

Op beleidsveldniveau: verwacht je dat geld een belemmerende factor is voor het behalen van de gewenste resultaten? Of verwacht je dat het beschikbare budget toereikend is om in 2021 de gewenste resultaten van dit beleidsveld te realiseren?

Geld vormt geen belemmerende factor: er wordt geen onder- of overbesteding verwacht
Geld vormt geen belemmerende factor: er wordt een onderbesteding verwacht
Geld vormt wel een belemmerende factor en/of er wordt een overbesteding verwacht

		Beleid	Tijd	Geld
1	We formuleren met de Friese gemeenten en het Wetterskip Fryslân een gezamenlijke duurzame energie ambitie (RES 1.0) en uitvoering (taskforce).
2	We willen in 2021 met stakeholders waterstof, geothermie en aquathermie meer op de kaart zetten.
3	We dragen bij aan de provinciale ambitie van 25% energiebesparing door de uitvoering van het aanvalsplan Energiebesparing.
4	We geven invulling aan onze voorbeeldfunctie door met de uitvoering van het verduurzamen van de provinciale organisatie te starten. (Middelen staan in programma 6 Bedrijfsvoering).
5	We onderzoeken welke rol het FSFE kan spelen in de nieuwe beleidsbrief Duurzame Energie.
6	De gezondheidsmonitor ten behoeve van Windpark Fryslân is ontwikkeld in 2021.
7	In 2021 heeft is er een provincie breed actief netwerk van en rondom energiecoaches.
8	We faciliteren in 2021 de realisatie van een loketfunctie voor lokale energie initiatieven / particulieren waarbij aansluiting wordt gezocht bij de RES en de Friese Energie Alliantie (FEA).
9	We blijven lokale initiatieven ondersteunen en dragen financieel bij aan onze koploperprojecten en proeftuinprojecten door ons aan te sluiten bij het Nationale ontwikkelfonds.
10	Met onze Noordelijke partners zetten we sterk(er) in op innovaties.

Toelichting:

7. In 2020 is het fundament voor het netwerk gelegd. In 2021 zal in verdere samenwerking met alle betrokken externe partijen de nadruk liggen op de communicatie, het uitbreiden en bestendigen van het netwerk. Bovenop de RREW-regeling van het Rijk voor de gemeenten, gaan we extra middelen beschikbaar te stellen, waardoor er budget naar voren gehaald moeten worden, zie PS begrotingswijziging.
9. In de afgelopen periode hebben Üs Koöperaasje en de provincie goed samengewerkt om van het landelijk fonds een instrument te maken die goed past bij de behoefte van de Friese coöperaties. Echter begin dit jaar zijn we gezamenlijk tot de slotsom gekomen dat het landelijke instrument onvoldoende ruimte biedt voor de Friese vraag. U bent hierover per brief (01843236) geïnformeerd. De aankomende maanden gaan we in goede afstemming met Üs Koöperaasje en FSFE een Fries voorstel ontwikkelen.

Prestatie indicatoren

Onderwerp	Indicator	Doelwaarde 2021
Energiebesparing- en opwek	RES 1.0 aangeleverd	Gereed
	Taskforce energietransitie	Opgericht
	Aquathermie Agenda	Gereed
	Waterstof Agenda	Gereed
Aanvalsplan Energiebesparing	Aantal aanvragen Friese Energiepremie	1000 p/j
Aanvalsplan Energiebesparing	Aantal aanvragen rentekortingsregeling	1000 p/j
Verduurzamen provinciale organisatie	Uitvoeren implementatieplan	In uitvoering
Overig	Aangepaste opdracht FSFE	Gereed
Overig	Gezondheidsmonitor Nij Hiddum-Houw	Gereed

Tweede bestuursrapportage

Gewenste resultaten

Beleid

Verwacht je dat aan eind 2021 de besluitvorming verlopen is volgens de inhoudelijke afspraken in het onderliggende document waarin het beleid is vastgesteld (beleidsnota, etc.)?

Ja, dit gaat zeker lukken
Niet zeker of dit gaat lukken
Nee, dit gaat niet lukken

Tijd

Ja, dit gaat zeker lukken
Niet zeker of dit gaat lukken
Nee, dit gaat niet lukken

Geld

Geld vormt geen belemmerende factor: er wordt geen onder- of overbesteding verwacht
Geld vormt geen belemmerende factor: er wordt een onderbesteding verwacht
Geld vormt wel een belemmerende factor en/of er wordt een overbesteding verwacht

		Beleid	Tijd	Geld
1	We formuleren met de Friese gemeenten en het Wetterskip Fryslân een gezamenlijke duurzame energie ambitie (RES 1.0) en uitvoering (taskforce).
2	We willen in 2021 met stakeholders waterstof, geothermie en aquathermie meer op de kaart zetten.
3	We dragen bij aan de provinciale ambitie van 25% energiebesparing door de uitvoering van het aanvalsplan Energiebesparing.
4	We geven invulling aan onze voorbeeldfunctie door met de uitvoering van het verduurzamen van de provinciale organisatie te starten. (Middelen staan in programma 6 Bedrijfsvoering).
5	We onderzoeken welke rol het FSFE kan spelen in de nieuwe beleidsbrief Duurzame Energie.
6	De gezondheidsmonitor ten behoeve van Windpark Fryslân is ontwikkeld in 2021.
7	In 2021 heeft is er een provincie breed actief netwerk van en rondom energiecoaches.
8	We faciliteren in 2021 de realisatie van een loketfunctie voor lokale energie initiatieven / particulieren waarbij aansluiting wordt gezocht bij de RES en de Friese Energie Alliantie (FEA).
9	We blijven lokale initiatieven ondersteunen en dragen financieel bij aan onze koploperprojecten en proeftuinprojecten door ons aan te sluiten bij het Nationale ontwikkelfonds.
10	Met onze Noordelijke partners zetten we sterk(er) in op innovaties.

Toelichting:

4. De ontwikkeling en de levertijd van het beoogde innovatieve product (groene waterstof elektrolyzer) vergt meer tijd, waardoor de uitvoering van de werkzaamheden op zijn vroegst kan aanvangen in 2022. Als gevolg hiervan wordt voorgesteld om het budget door te schuiven naar 2022, zie begrotingswijziging.

8. De loketfunctie is onderdeel van de uitvoering van de RES 1.0. De uitvoering start in het derde kwartaal van 2021 en wordt in 2022 opgeleverd.

9. We zien het aantal lokale initiatieven stijgen. Met name op het gebied van aquathermie. Om deze initiatieven zo goed mogelijk te faciliteren is extra budget nodig in 2021. Daarom halen we middelen uit 2022 naar voren, zie begrotingswijziging.

Prestatie indicatoren

Onderwerp	Indicator	Doelwaarde 2021
Energiebesparing- en opwek	RES 1.0 aangeleverd	Gereed
	Taskforce energietransitie	Opgericht
	Aquathermie Agenda	Gereed
	Waterstof Agenda	Gereed
Aanvalsplan Energiebesparing	Aantal aanvragen Friese Energiepremie	1000 p/j
Aanvalsplan Energiebesparing	Aantal aanvragen rentekortingsregeling	1000 p/j
Verduurzamen provinciale organisatie	Uitvoeren implementatieplan	In uitvoering
Overig	Aangepaste opdracht FSFE	Gereed
Overig	Gezondheidsmonitor Nij Hiddum-Houw	Gereed

Toelichting:

Waterstof en Aquathermie hebben we verder uitgewerkt in het nieuwe Energieprogramma dat in het eerste kwartaal van 2022 ter besluitvorming aan PS wordt voorgelegd. Met name op het gebied van Aquathermie zien we veel initiatieven. De realisatie van deze initiatieven/ demosites zijn cruciaal voor de verdere ontwikkeling van de aquathermiekansen in Fryslân. Het ontbreekt aan landelijke en Europese fondsen om deze initiatieven door de ontwikkelfase (laatste fase voor realisatie) te helpen.

De nieuwe opdracht aan het FSFE is gekoppeld aan het nieuwe Energieprogramma. Beide worden in het eerste kwartaal van 2022 ter besluitvorming aan PS voorgelegd.

Jaarstukken

Wat wilden we bereiken?

33% van de Friese energie wordt duurzaam opgewekt.
25% energie wordt bespaard ten opzichte van 2010.

Hebben we bereikt wat we wilden bereiken?

Bekijk uitgebreide tabel

Exploitatie - Bedragen x € 1.000,-
Lasten
Structurele budgetten
Tijdelijke budgetten
Reserves
Overlopende passiva
Totaal lasten
Baten
Tijdelijke budgetten
Reserves
Voorzieningen
Overlopende passiva
Totaal baten
Saldo van lasten en baten
Mutatie reserves
Mutatie tijdelijke budgetten
Resultaat van lasten en baten

Realisatie 2020
394
6.436
-1.838
0
4.992
128
1.415
38
0
1.580
3.412
3.699
-4.263
2.847

Begroting 2021 na wijziging
310
4.005
5.667
1.550
11.532
0
1.113
0
1.550
2.663
8.869
-4.634
-1.095
3.140

Rekening 2021
310
6.490
1.700
241
8.741
0
976
0
241
1.218
7.523
-804
-3.629
3.091

Saldo begroting en rekening
0
-2.485
3.967
1.309
2.791
0
137
0
1.309
1.445
1.345
-3.830
2.534
49

Toelichting:

Per saldo is er een resultaat van € 49.000 op dit beleidsveld.

Tijdelijke budgetten
De overschrijding wordt verklaard vanuit de stelselwijziging lastneming subsidies. De verplichtingen die voor volgende jaren aangegaan zijn, zijn conform de nieuwe werkwijze ten laste van 2021 gebracht. De last wordt gedekt door de mutatie reserve tijdelijke budgetten. In dit geval betreft het twee regelingen inzake het “aanvalsplan Energiebesparing’ in 2020 opengesteld voor in totaal € 5,2 mln. Het betreft hier de rentekorting op de energiespaarregeling en de Friese investeringspremie. Het effect van de lastneming in 2020 is € 2.080.000,-. Verder is er een overschrijding van € 276.000 op het Ontwikkelbudget voor energie initiatieven en € 175.000,- overschrijding op het budget Taskforce elkenien grien team, omdat er vorig jaar december nog 2 beschikkingen zijn afgegeven, waarvan de last volledig drukt op het budget 2021. Via de reserve tijdelijke budgetten worden deze overschrijdingen verrekend met volgend jaar, waardoor ze geen effect hebben op het resultaat van dit beleidsveld. Op het budget Programma Duurzame Energie is € 10.000,- vrijval in verband met een afrekening van de subsidie ‘uitrol duurzame dorpshuizen’ die tot een terugbetaling aan de provincie heeft geleid. Daarnaast is er onderbesteding op het budget Gezondheidsmonitor Nij Hiddum-Houw van € 39.000,-, omdat de kosten voor het ontwikkelen van de monitor wat lager zijn uitgevallen.

Overlopende passiva
Per saldo zijn er € 1,3 mln lagere lasten op de specifieke uitkering ontzorgingsprogramma maatschappelijk vastgoed. In 2021 is een inkoopmodule opgestart met een omvang van ca. € 1,4 miljoen. Energieadviseurs kunnen hun energiescans/adviezen geven voor de doelgroep het maatschappelijk vastgoed. Een deel is in rekening gebracht in 2021, de rest zal in 2022 volgen.

Bedragen x € 1.000,-
Lasten
Structurele budgetten
Tijdelijke budgetten
Reserves
Overlopende Passiva
Totaal lasten
Baten
Tijdelijke budgetten
Reserves
Voorzieningen
Overlopende Passiva
Totaal baten
Saldo van lasten en baten

GS budgetautorisatie
IPO bijdrage
Asbest eraf Zonnepanelen erop
Energiebesparingsmaatregelen
Fryske deal
Ontwikkelbudget voor energieinitiatieven
Ontwikkelen gezondheidsmonitor windpark Nij Hiddum-Houw
Programma Duurzame Energie
Programma Duurzame Energie projecten
Regionale energiestrategie RES
RSP REP Provinciefonds Energy Valley clusterorganisatie
Taskforce elkenien grien team
Voorbereiding windpark Fryslan
Burgerparticipatie Windpark Fryslan
De Nieuwe Afsluitdijk
Fryske deal
Interreg projecten
Juridische ondersteuning Windpark Fryslan
Programma Duurzame Energie
Radarinstallatie Windpark Fryslan
Waddenfonds projecten
Ontzorgingsprogramma maatschappelijk vastgoed
Ontwikkelbudget voor energieinitiatieven
Planschade Nij Hiddum-Houw
RSP REP Provinciefonds Energy Valley clusterorganisatie
De Nieuwe Afsluitdijk
Interreg projecten
Revolverende middelen lening Enerzje Kooperaasje Fryslan en Noorderlijk Lokaal Duurzaam
Ontzorgingsprogramma maatschappelijk vastgoed

Realisatie 2020
394
394
150
102
5.186
589
0
39
40
123
126
80
2
6.436
0
1.259
-4.426
1.065
0
94
0
169
-1.838
0
0
4.992
2
0
126
128
350
1.065
1.415
38
38
0
0
1.580
3.412

Begroting 2021
310
310
0
0
2.359
676
150
0
0
0
0
820
0
4.005
130
4.122
0
1.034
120
186
75
0
5.667
1.550
1.550
11.532
0
0
0
0
242
871
1.113
0
0
1.550
1.550
2.663
8.869

Besteding 2021
310
310
0
0
4.440
954
111
-10
0
0
0
995
0
6.490
0
843
0
765
102
-10
0
0
1.700
241
241
8.741
0
0
0
0
217
759
976
0
0
241
241
1.218
7.523

Saldo 2021
0
0
0
0
-2.080
-278
39
10
0
0
0
-175
0
-2.485
130
3.279
0
269
18
196
75
0
3.967
1.309
1.309
2.791
0
0
0
0
25
112
137
0
0
1.309
1.309
1.445
1.345

Provinciale Begroting 2021

Programma 3: Omgeving

3.5 Energietransitie

Begroting

Wat willen we bereiken?

Welke resultaten willen we in 2021 behalen?

Prestatie indicatoren

Wat mag het kosten?

Toelichting:

Eerste bestuursrapportage

Gewenste resultaten

Beleid

Tijd

Geld

Toelichting:

Prestatie indicatoren

Tweede bestuursrapportage

Gewenste resultaten

Beleid

Tijd

Geld

Toelichting:

Prestatie indicatoren

Toelichting:

Jaarstukken

Wat wilden we bereiken?

Hebben we bereikt wat we wilden bereiken?

Toelichting:

Hebben we de gewenste resultaten bereikt?

Wat heeft het gekost?