Water
Wat wilden we bereiken?
We willen ervoor zorgen dat Fryslân een provincie is en blijft met veilige, gezonde, toekomstbestendige en veerkrachtige watersystemen die duurzaam gebruikt worden. Daarbij gaat het om watersystemen waarin economische en ecologische ontwikkelingen met elkaar in evenwicht zijn. De provincie richt zich met haar beleid op de toekomst, zodat wij in Fryslân voorbereid zijn op de stijgende zeespiegel, klimaatverandering en bodemdaling. Daarnaast worden wateropgaven gerealiseerd via de verschillende gebiedsontwikkelingen in onze provincie.
In ons beleid onderscheiden we drie thema’s: waterveiligheid, voldoende water en schoon water.
Waterveiligheid
Ons doel is dat de inwoners van Fryslân en de Friese economie goed beschermd zijn tegen overstromingen en wateroverlast. We willen Fryslân zo inrichten dat het risico op wateroverlast of een overstroming zo klein mogelijk is, en dat als dit zich toch voordoet, de gevolgen beperkt zijn. Hiervoor is het nodig dat de waterkeringen (bijvoorbeeld boezemkaden en sluizen) voldoen aan de veiligheidsnormen, en dat er gebieden zo ingericht zijn dat ze wateroverlast kunnen helpen voorkomen.
Onze verantwoordelijkheid ligt (vooral) bij de regionale waterkeringen. Deze beschermen ons tegen het boezemwater uit meren, kleine rivieren en kanalen. Wetterskip Fryslân versterkt en onderhoudt deze waterkeringen. Wij stellen de veiligheidsnormen vast. In 2027 moeten alle regionale waterkeringen aan de veiligheidsnormen voldoen. Om dit te halen moest vanaf 2016 in totaal door Wetterskip Fryslân nog 400 km boezemkaden op hoogte worden gebracht, waarvan 200 km in de periode 2016-2021. Door nieuwe inzichten wordt verwacht dat een deel van de eerdere opgave voor kadeherstel alsnog voldoet aan de normen.
De resterende (bekende) opgave bedraagt 153 kilometer voor de periode 2021- 2027. In 2021 komen nieuwe hoogtegegevens beschikbaar, die door Wetterskip Fryslân gebruikt zullen gaan worden voor de veiligheidstoetsing van de boezemkaden. De resultaten van deze toetsing komen uiterlijk in 2022 ter beschikking en kunnen dan tot een bijstelling van de resterende opgave en daarmee de jaarlijkse doelstellingen tot 2027 leiden. Bij de versterking van de regionale waterkeringen worden waar mogelijk andere functies (natuur, recreatie, landschap) integraal meegenomen en wordt ‘werk met werk’ gemaakt.
Ook willen we ervoor zorgen dat ons grondgebied zo is ingericht dat wateroverlast wordt voorkomen. In lijn met het advies van de Commissie Waterbeheer 21e eeuw (WB21) richten we ons daarbij eerst op het vasthouden van water, daarna op bergen en als laatste op afvoeren.
In 2018 is de instemmingsverklaring Agenda IJsselmeer 2050 officieel ondertekend. Daarmee is deze Agenda vooral een werkvorm geworden tussen de 60 partijen die zijn betrokken bij het IJsselmeer. De IJsselmeeragenda omvat ook het Deltaprogramma IJsselmeer en is daarmee ook een platform voor waterveiligheid en wateroverlast van de IJsselmeerregio.
Hebben we bereikt wat we wilden bereiken? (doelrealisatie)
Beleidsvelden
|
Ligt de doelrealisatie op schema? |
Zijn de gewenste resultaten behaald? |
Zijn de kosten binnen het budget gebleven? |
3.4
|
Water en Milieu |
|
|
|
Toelichting:
Zie hieronder.
Hebben we de gewenste resultaten bereikt?
Gewenste resultaten
Beleid
- Het gewenste resultaat zoals in de begroting is gehaald
- Het gewenste resultaat zoals geformuleerd in de begroting is inhoudelijk niet geheel gehaald
- Het voorgenomen gewenst resulaat zoals beschreven in de begroting is Inhoudelijk niet gehaald
Tijd
- Het gewenste resultaat zoals geformuleerd in de begroting is binnen de afgesproken tijd gehaald
- Het gewenste resultaat zoals geformuleerd in de begroting is niet geheel op tijd gehaald
- Het voorgenomen gewenste resulaat zoals beschreven in de begroting is niet op tijd gehaald
Geld
- T.a.v. het onderdeel geld is er geen afwijking (Overschrijding is kleiner dan 10% en kleiner dan € 50.000 en Onderschrijding is kleiner dan 10% en kleiner dan € 50.000).
- T.a.v. het onderdeel geld is er sprake van onderbesteding (Onderschrijding groter dan 10% en groter dan € 50.000).
- T.a.v. het onderdeel geld is er sprake van overbesteding (Overschrijding groter dan 10% en groter dan € 50.000).
|
Beleid |
Tijd |
Geld |
|
Water |
|
|
|
1
|
We zien erop toe dat er 25 km regionale boezemkaden op hoogte worden gebracht en waar mogelijk natuurvriendelijk zijn ingericht of andere functies integraal zijn meegenomen. |
|
|
|
2
|
We zien erop toe dat 60 ha is ingericht ter voorkomen van wateroverlast. |
|
|
|
Toelichting:
Zie hieronder.
Prestatie indicatoren
Onderwerp |
Indicator |
Doelwaarde 2020 |
Realisatie 2020 |
Water |
|
|
|
Boezemkaden |
Km kaden dat op hoogte is gebracht |
25 |
23,4 |
Wateroverlast |
Aantal hectares ingericht om wateroverlast te voorkomen |
60 |
18 |
Toelichting:
Boezemkaden
In 2020 heeft Wetterskip Fryslan netto 23,4 kilometer kade met een hoogtetekort aangepakt. De totaal aangepakte lengte is hoger, omdat de versterking van kaden per tracé plaatsvindt, waarbij ook gelijk delen worden versterkt, die nog wel aan de minimumeisen voldoen. Naast de versterking van kaden is uit nader onderzoek gebleken, dat 8,3 km kaden die eerder als onvoldoende hoog/ sterk waren aangemerkt wel voldoen. Wetterskip Fryslân heeft voor de periode tot 2027 een prognose/ planning aangeleverd van de resterende opgave. Zodra nieuwe hoogtegegevens beschikbaar zijn (ahn4) zal een nieuwe veiligheidstoetsing van de keringen worden uitgevoerd. Hieruit kan een nieuwe herstelopgave volgen, waar op dat moment nadere afspraken over gemaakt moeten worden.
Waterschap Noorderzijlvest heeft de kaden bij Kollumeroord versterkt, waardoor deze aan de veiligheidseisen voldoen.
Wateroverlast
Wetterskip Fryslân heeft in 2020 ongeveer 18 hectare waterberging gerealiseerd. Dat is 30% van het gewenste resultaat. Grondverwerving voor het realiseren van waterberging dient op vrijwillige basis plaats te vinden. Grondeigenaren (agrariërs) zijn om verschillende redenen vaak niet geneigd om grond af te staan voor waterberging. Ook ontstaat vertraging omdat vanuit de natuurbeschermingswet aan verschillende vereisten moet worden voldaan. Volgens de planning van Wetterskip Fryslân wordt er in 2021 een inhaalslag gemaakt.
Voldoende water
Wat wilden we bereiken?
Ons doel is dat het grond- en oppervlaktewatersysteem zo is ingericht dat de verschillende functies en gebruikers van water zo optimaal mogelijk bediend worden, nu en in de toekomst. Hierbij spelen we in op de regionale verschillen:
- In het verziltingsgevoelige deel van het noordelijk Zeekleigebied willen we de verzilting tegengaan en het zoete water optimaal benutten. Dat doen we onder andere via praktijkproeven zoals “Boeren meten water” en “Zoet op Zout” en middels het initiatief Zoet Zout Knooppunt (o.a. samen met provincies Groningen en Noord-Holland).
- Samen met andere partijen in Nederland zijn we betrokken bij de voorbereiding van het project Freshem-NL. Binnen dit project zal op basis van elecro-magentische metingen vanuit de lucht een 3d- beeld van zoutgehalten in de ondergrond worden opgesteld. Hiermee kan een scherper beeld worden gekregen, waar verzilting aandacht behoeft. Tevens wordt aanvullende info over de opbouw van de ondergrond die onder andere van belang is voor de bescherming van drinkwatervoorraden. Het project zal worden meegefinancierd vanuit het Deltaprogramma Zoetwater. Bestuurlijke besluitvorming over deelname van dit project vindt later dit jaar plaats.
- op de hogere zandgronden stimuleren we verschillende partijen zoals boeren, Wetterskip Fryslân, gebiedscollectieven en natuurbeheerders om maatregelen te treffen om meer (grond)water vast te houden. Hiermee willen we in de toekomst de voorraad zoet grondwater op peil houden en onze afhankelijkheid van inlaatwater vanuit het IJsselmeer wat verminderen.
- We richten ons met de bestrijding van de verdroging vooral op de Natura 2000 gebieden met een grondwateropgave vanuit de Kaderrichtlijn Water (KRW). Deze moeten gereed zijn in 2027. Verdrogingsbestrijding kan op verschillende manieren worden uitgevoerd: bijvoorbeeld door: het minder diep maken of dempen van sloten, het aanleggen van zogenaamde “kwelschermen” of de manier van ontwatering aanpassen (bijvoorbeeld door een andere type drainage).
- Hoe willen we in de toekomst omgaan met de Friese Boezem zodanig dat het boezemsysteem voorbereidt is op de klimaatverandering? En wat betekent dat voor de verschillende belangen die zijn gekoppeld aan de Friese boezem, zoals scheepvaart en natuur? Om deze vragen te kunnen beantwoorden stellen Provincie Fryslân en Wetterskip Fryslân gezamenlijk een lange termijnverkenning op voor Friese Boezem. De resultaten van de eerste fase zijn najaar 2020 gepresenteerd aan PS en AB Wetterskip Fryslân.
Hebben we de gewenste resultaten bereikt?
Gewenste resultaten
Beleid
- Het gewenste resultaat zoals in de begroting is gehaald
- Het gewenste resultaat zoals geformuleerd in de begroting is inhoudelijk niet geheel gehaald
- Het voorgenomen gewenst resulaat zoals beschreven in de begroting is Inhoudelijk niet gehaald
Tijd
- Het gewenste resultaat zoals geformuleerd in de begroting is binnen de afgesproken tijd gehaald
- Het gewenste resultaat zoals geformuleerd in de begroting is niet geheel op tijd gehaald
- Het voorgenomen gewenste resulaat zoals beschreven in de begroting is niet op tijd gehaald
Geld
- T.a.v. het onderdeel geld is er geen afwijking (Overschrijding is kleiner dan 10% en kleiner dan € 50.000 en Onderschrijding is kleiner dan 10% en kleiner dan € 50.000).
- T.a.v. het onderdeel geld is er sprake van onderbesteding (Onderschrijding groter dan 10% en groter dan € 50.000).
- T.a.v. het onderdeel geld is er sprake van overbesteding (Overschrijding groter dan 10% en groter dan € 50.000).
|
Beleid |
Tijd |
Geld |
|
Voldoende Water |
|
|
|
1
|
We stellen samen met Wetterskip Fryslân een lange termijnverkenning op voor de Friese Boezem. |
|
|
|
2
|
We bepalen de locaties voor Aanvullende Strategische Voorraden (ASV’s) voor de drinkwatervoorziening in onze provincie. De kansenkaart uit de Strategische Grondwaterstudie Fryslân vormt hiervoor de basis. |
|
|
|
3
|
We treffen maatregelen om de verdroging te bestrijden voor 250 ha in de Natura 2000 gebieden. |
|
|
|
Toelichting:
1. Mede door de coronacrisis is de tweede fase (waarbij afstemming met stakeholders een belangrijke rol speelt) later is gestart dan gepland.
3. Net als in 2019 is ook 2020 niet het gewenste resultaat gehaald wat betreft de bestrijding van de verdroging van natuurgebieden. De in 2018 afgekondigde aankoopstop voor prioriteit 3 gebieden speelt hierbij nog altijd een rol. Ook de coronacrisis zorgt voor vertraging in de voorbereidingen van de plannen.
Prestatie indicatoren
Onderwerp |
Indicator |
Doelwaarde 2020 |
Realisatie 2020 |
Voldoende water |
|
|
|
Vasthouden zoet (grond)water |
Aantal uitgevoerde projecten |
3 |
4 |
Verdroging |
Aantal hectares waarvoor maatregelen zijn uitgevoerd |
250 |
40 |
Toelichting:
Verdroging
Zie toelichting hierboven bij de gewenste resultaten.
Schoon water
Wat wilden we bereiken?
Ons doel is dat de kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater voldoet aan de normen. Daarmee zorgen we voor gezonde ecosystemen en kan het grond- en oppervlaktewater veilig gebruikt worden door burgers en voor economische activiteiten. Vervuiling wordt voorkomen. Om dit te bereiken blijven we de waterketen versterken. Dit doen we via het Fries Bestuursakkoord Waterketen 2.0 samen met Wetterskip, Vitens en de gemeenten.
De Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) verplicht lidstaten maatregelen te treffen om waterkwaliteitsdoelen te halen. De doelen moeten in 2027 gehaald zijn; in elk geval moeten alle noodzakelijke maatregelen om de doelen te halen, in 2027 uitgevoerd dan wel geprogrammeerd. Hierbij gaat het zowel over grond- als oppervlaktewater. In het 4e Waterhuishoudingsplan is een maatregelenpakket opgenomen om aan de KRW-doelstellingen te voldoen.
Het gaat om inrichtingsmaatregelen die Wetterskip Fryslân uitvoert of die we meenemen in gebiedsontwikkelingsprojecten. Daarnaast werken we samen met LTO en het Wetterskip KRW-aan het Deltaprogramma Agrarisch Waterbeheer (DAW). Dit programma bestaat uit een aantal werkpakketten gericht op vermindering toevoer naar het oppervlaktewater van fosfaat en stikstof. In 2016 hebben we een bestuurlijke overeenkomst ondertekend met LTO en Wetterskip over de inzet van elk van de partners in dit programma.
Oktober 2020 stelden de Staten de ontwerp KRW-Nota voor 2022-2027 vast. Hierin zijn aanvullende maatregelen van waterschap en gemeenten die nodig zijn om in 2027 de KRW-doelen te halen. Ook de landbouw moet extra inspanningen plegen om de emissies naar het water verder terug te brengen. De definitieve KRW-Nota wordt december 2021 door PS behandeld.
Met Vitens geven we uitvoering aan de maatregelen in de uitvoeringsprogramma’s gebiedsdossiers drinkwaterwinningen.
Met het provinciale meetnet controleren wij de ontwikkelingen in de kwaliteit van het grondwater.
Hebben we de gewenste resultaten bereikt?
Gewenste resultaten
Beleid
- Het gewenste resultaat zoals in de begroting is gehaald
- Het gewenste resultaat zoals geformuleerd in de begroting is inhoudelijk niet geheel gehaald
- Het voorgenomen gewenst resulaat zoals beschreven in de begroting is Inhoudelijk niet gehaald
Tijd
- Het gewenste resultaat zoals geformuleerd in de begroting is binnen de afgesproken tijd gehaald
- Het gewenste resultaat zoals geformuleerd in de begroting is niet geheel op tijd gehaald
- Het voorgenomen gewenste resulaat zoals beschreven in de begroting is niet op tijd gehaald
Geld
- T.a.v. het onderdeel geld is er geen afwijking (Overschrijding is kleiner dan 10% en kleiner dan € 50.000 en Onderschrijding is kleiner dan 10% en kleiner dan € 50.000).
- T.a.v. het onderdeel geld is er sprake van onderbesteding (Onderschrijding groter dan 10% en groter dan € 50.000).
- T.a.v. het onderdeel geld is er sprake van overbesteding (Overschrijding groter dan 10% en groter dan € 50.000).
|
Beleid |
Tijd |
Geld |
|
Schoon water |
|
|
|
1
|
In 2020 gaan we verder met de uitvoering van het maatregelenpakket KRW volgens planning. |
|
|
|
2
|
In 2020 dragen we in ieder geval bij aan (de ontwikkeling van) twee DAW-projecten. |
|
|
|
3
|
Bij de bestaande zwemwaterlocaties in oppervlaktewater zien wij er op toe dat de aangewezen zwemplaatsen voldoen aan de eisen, dat de beheerders de noodzakelijke maatregelen uitvoeren en dat actuele informatie over de toestand van het zwemwater beschikbaar is. |
|
|
|
4
|
We geven uitvoering aan 1 maatregel uit het uitvoeringsprogramma gebiedsdossiers drinkwaterwinningen: inventarisatie gebruik gewasbeschermingsmiddelen door gemeenten en terreinbeheerders binnen grondwaterbeschermingszones. |
|
|
|
Toelichting:
1. In de uitvoering van de aanleg van natuurvriendelijke oevers in de boezem en de deelsystemen is vertraging opgetreden. Het overleg met agrariërs over de grondverwerving verloopt door de discussie met de landbouw over de stikstofmaatregelen voor Natura2000-gebieden en de Coronacrisis moeizamer dan gepland was.
3. De Zwemwaterlocatie Eastermar voldoet niet aan de waterkwaliteitseisen, ondanks uitgevoerde maatregelen. Er is meer tijd nodig om de oorzaken te achterhalen, zodat gerichte maatregelen getroffen kunnen worden. Zolang de kwaliteit niet op orde is, geldt een negatief zwemadvies.
4. In 2020 is het uitvoeringsprogramma gebiedsdossiers drinkwaterwinningen 2e generatie vastgesteld. Vitens heeft in 2020 de maatregel ”Herkomst zoetstoffen Noardburgum” uitgevoerd en de rapportage ervan aan de provincie voorgelegd. De voorgenomen inventarisatie gebruik gewasbeschermingsmiddelen is uitgesteld, in afwachting van de voorbereiding van een nieuwe landelijke werkwijze. Wel is in 2020 de maatregel opgepakt om het onderhoud en beheer van rioleringen en iba’s in grondwaterbeschermingsgebieden te blijven borgen.
Prestatie indicatoren
Onderwerp |
Indicator |
Doelwaarde 2020 |
Realisatie 2020 |
Schoon water |
|
|
|
KRW doelen |
Aantal uitgevoerde projecten DAW |
2 |
2 |
Km. Oever dat natuurvriendelijk is ingericht |
45 km |
30 km en 4 ha |
Aantal gerealiseerde vispassages en maalkommen |
8 vispassages, 1 maalkom |
4 vispassages en 5 maalkommen |
Drinkwaterwinning |
Aantal maatregelen uit het uitvoeringsprogramma gebiedsdossiers drinkwaterwinningen |
1 |
0 |
Toelichting:
KRW doelen
Aan natuurvriendelijke oevers werd 30 km gerealiseerd (in boezem- en deelsystemen), plus 4 ha in meren en plassen. Dit is minder dan de opgave van 45 km en 10 ha. Vertraging in de grondverwerving, vanwege de stikstof discussie en de Coronacrisis, zijn hier debet aan.
In 2020 werden door Wetterskip Fryslân conform hun eigen opgave 4 vispassages en 5 maalkommen gerealiseerd. Dat was minder resp. minder dan onze opgave, die achteraf niet in overeenstemming met de opgave van het waterschap bleek te zijn.
Drinkwaterwinning
Vanwege de coronacrisis is de inventarisatie naar gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in grondwaterbeschermingsgebieden niet uitgevoerd.
Milieu
Wat wilden we bereiken?
Hoofddoelstelling van ons milieubeleid is “een verantwoord gebruik van het fysieke leefmilieu, zodat dit gebruik oneindig kan voortduren”. Om dat te bereiken is het nodig om belangrijke stappen te zetten die leiden naar een Fries leefmilieu waarin in 2030 alle schadelijke onttrekkingen en toevoegingen zijn uitgebannen.
In 2021 treedt de nieuwe Omgevingswet in werking. Op basis van deze wet moeten provincies verplicht een Omgevingsvisie vaststellen (zie ook beleidsveld 3.6 Transitie omgevingswet/visie). Al het strategisch beleid uit de plannen voor de fysieke leefomgeving wordt in deze nieuwe Omgevingsvisie opgenomen. Dat geldt dus ook voor het strategisch deel van het milieubeleid. Er worden onder het regime van de Omgevingswet geen aparte plannen voor delen van de fysieke leefomgeving meer opgesteld.
Slim Milieubeheer
Dit spoor bevat de wettelijke omgevingstaken. Met de uitwerking van dit spoor willen we bereiken dat het fysieke leefmilieu in Fryslân voldoet aan alle geldende wettelijke normen. Sommige wettelijke normen zijn uitgewerkt in bestuurlijke afspraken. Deze afspraken komen we na. De nadruk in dit spoor ligt op vergunningverlening, toezicht en handhaving. Er moet worden voorkomen dat nieuwe knelpunten ontstaan. De uitvoering van de wettelijke taken ligt primair bij de FUMO. De Wabo/Brzo 2015 taken bij de Brzo bedrijven worden uitgevoerd door de Brzo Omgevingsdienst Groningen in Noord-Nederland.
Eind 2020 is het programma Impuls Omgevingsveiligheid (IOV) beëindigd en daarmee ook de coördinerende rol vanuit de provincies. Overheden gaan op basis van een landelijke gezamenlijke meerjarenagenda 2021-2024 (met 7 clusters) wel door met versterking van omgevingsveiligheid.
Op basis van het integrale beleidsplan bodem willen wij onze bodem zo schoon mogelijk houden en geen vreemde stoffen in de Friese bodem.
Hebben we de gewenste resultaten bereikt?
Gewenste resultaten
Beleid
- Het gewenste resultaat zoals in de begroting is gehaald
- Het gewenste resultaat zoals geformuleerd in de begroting is inhoudelijk niet geheel gehaald
- Het voorgenomen gewenst resulaat zoals beschreven in de begroting is Inhoudelijk niet gehaald
Tijd
- Het gewenste resultaat zoals geformuleerd in de begroting is binnen de afgesproken tijd gehaald
- Het gewenste resultaat zoals geformuleerd in de begroting is niet geheel op tijd gehaald
- Het voorgenomen gewenste resulaat zoals beschreven in de begroting is niet op tijd gehaald
Geld
- T.a.v. het onderdeel geld is er geen afwijking (Overschrijding is kleiner dan 10% en kleiner dan € 50.000 en Onderschrijding is kleiner dan 10% en kleiner dan € 50.000).
- T.a.v. het onderdeel geld is er sprake van onderbesteding (Onderschrijding groter dan 10% en groter dan € 50.000).
- T.a.v. het onderdeel geld is er sprake van overbesteding (Overschrijding groter dan 10% en groter dan € 50.000).
|
Beleid |
Tijd |
Geld |
|
Slim Milieubeheer |
|
|
|
1
|
Uitvoeren Actieplan Geluid 2018-2022; resultaten jaarschijf 2020. |
|
|
|
2
|
Uitvoeren Doelstelling bodemconvenant, uitgewerkt in Friese Uitvoeringsagenda 2017-2020; resultaten jaarschijf 2020, waaronder |
|
|
|
|
• Bodemtransitie naar landbouw en energie/klimaatadapatie. |
|
|
|
|
• Ontwikkelen kansenkaart bodeminformatie ondergrond (in relatie tot bodemenergie); actuele kansenkaart beschikbaar als kaartlaag. |
|
|
|
3
|
Uitvoeren monitoring meetnet zoutwinning onder de Waddenzee, voor de periode 2019-2049, voor het vaststellen of er bodemdaling plaatsvindt door de zoutwinning. |
|
|
|
4
|
De provincie verzorgt het (bestuurlijk) voorzitterschap en het secretariaat van het ambtelijk en bestuurlijk VTH-overleg. De provincie neemt het initiatief tot het driemaal per jaar houden van het bestuurlijk overleg. Hieraan voorafgaande wordt het ambtelijk VTH-overleg gehouden. |
|
|
|
5
|
De provincie zorgt met de deelnemers van het VTH-overleg voor een jaarlijks VTH-uitvoeringsprogramma en coördineert de samenwerking; resultaten jaarschijf 2020 |
|
|
|
6
|
Uitvoeren van de taken ten aanzien van vergunningverlening, toezicht en handhaving a.d.h.v. het VTH-beleid 2019-2023 en het provinciaal Jaarverslag VTH 2019, die behoren tot dit beleidsveld door de Fryske Utfieringstsjinst Miljeu en Omjouwing (FUMO) en de Omgevingsdienst Groningen (ODG); resultaten VTH Jaarwerkprogramma 2020. Een aantal taken is nog bij de provincie belegd, waaronder de vergunningverlening in het kader van de Wet natuurbescherming. |
|
|
|
Toelichting:
2. De beleidsnotitie bodem is na een ordevoorstel niet behandeld in de PS vergadering van 21 oktober 2020. De gesprekken met de Statenfracties die nadien hebben plaatsgevonden, zijn de aanleiding geweest om het proces anders in te richten. Dit betekent dat er een transitieprogramma bodem zal worden gemaakt om data en handelingsperspectieven te genereren en een startnotitie in PS te brengen in het 1e kwartaal van 2022. Dit vooruitlopend op een geactualiseerd beleidskader in 2023.
6. Voor het uitvoeren van de taken ten aanzien van vergunningverlening, toezicht en handhaving was voor milieu een positief saldo van € 144.000,-. Hoe dit bedrag is opgebouwd wordt toegelicht onder de tabel ‘Wat heeft het gekost?’ en Paragraaf 1 onder leges.
Prestatie indicatoren
Onderwerp |
Indicator |
Doelwaarde 2020 |
Realisatie 2020 |
Slim milieubeheer |
|
|
|
Aanpak locaties met verspreiding en ecologie |
Doelstelling bodemconvenant (Uitgewerkt in Friese Uitvoeringsagenda 2017-2020) |
Resultaten 2020 behaald |
De spoedlocaties verspreiding en/of ecologie zijn voor 90% gesaneerd dan wel beheerst. Van de resterende 10% is de sanering wel opgestart maar dient de stabiliteit van de verontreiniging nog te worden aangetoond. |
Nader onderzoek puntbronnen bodemverontreiniging in kader KRW (drinkwater-beschermingsgebieden) |
Uitvoeren Plan van aanpak Puntbronnen Royal Haskoning. |
Risico’s/maatregelen in 2020 inzichtelijk |
Uit archiefonderzoek zijn 3 drinkwater-winningen naar voren gekomen. Fase 1 van het nader onderzoek loopt: er zijn/worden 92 peilbuizen geplaats, verspreid over 7 locaties nabij deze drinkwaterwinningen. |
Overdracht bodemtaken Omgevingswet |
Plan van aanpak FUMO ‘warme overdracht bodemtaken’ |
In 2020 de Wbb locaties overgedragen aan gemeenten, m.u.v. locaties die vallen onder het overgangsrecht |
Vier gemeenten hebben nog niet ambtelijk ingestemd op 31-12-2020. Voortschrijdend inzicht over het overgangsrecht leverde nog in totaal 827 extra locaties voor controle. De inwerkingtreding van de Omgevingswet is uitgesteld tot 1-1-2022 hierdoor is er meer tijd voor overleg en controle ontstaan. |
Aanvullend meetnet voor de zoutwinning onder de Waddenzee |
Uitvoeren monitoring 2019-2049 |
Geen bodemdaling |
Geen bodemdaling |
Wet milieubeheer, externe veiligheid |
Impuls Omgevingsveiligheid 2019 |
Evaluatie IOV 2019 gereed |
Het IOV is in 2020 nog een jaar doorgezet. M.i.v. 2021 wordt landelijk o.b.v. een meerjarenagenda gewerkt. Een rapportage over 2020 volgt in 2021. Door Cebeon wordt een financieel onderzoek uitgevoerd. |
Beheren Risicokaart |
Actuele Risicokaart |
De risicokaart is actueel. Landelijk wordt nu gewerkt aan een vernieuwing van de risicokaart. |
Actieplan Geluid 2018-2022 |
Uitvoeren Actieplan Geluid 2018-2022 |
Resultaten 2020 behaald: realiseren geluidssaneringsmaatregelen aan 8 woningen. |
Geluidssaneringsmaatregelen zijn getroffen voor 7 woningen. Voor één woning heeft de eigenaar afgezien van de maatregelen. |
VTH-samenwerking in Fryslân |
Organiseren (bestuurlijk) VTH-overleg Fryslân |
3 |
3 |
Uitvoeren jaarprogramma VTH-overleg |
Resultaten 2020 behaald |
Ja |
Vernieuwing meerjarenprogramma VTH-overleg |
Vastgesteld meerjarenprogramma in 2020 |
In 2018 vastgesteld en in 2021 nieuw meerjarenprogramma VTH |
VTH-uitvoering |
VTH-uitvoeringsprogamma provincie Fryslân 2020 |
Resultaten 2020 behaald |
In VTH-Jaarverslag 2020, 2e kwartaal 2021 |
VTH-Jaarverslag 2019 |
Afronden in 2e kwartaal 2020 |
12 mei 2020 vastgesteld door GS |
Tijdigheid afgeven vergunningen, ontheffingen, beoordelen meldingen enz. |
90% |
90% is behaald. In het jaarverslag VTH volgt een gedetailleerde toelichting. |
VTH-beleid 2019-2023 |
Acties beleid in 2020: Inzet naming en shaming |
Duidelijkheid over mogelijkheden inzet naming en shaming |
Het onderzoek voor VTH-taken is afgerond. Onderzocht wordt of dit breder kan worden getrokken naar het opstellen van beleid voor actieve openbaarmaking van alle GS besluiten. |
Risico-analyses |
Actuele risico-analyses en prioriteiten op alle gebieden |
Risico-analyses zijn op alle gebieden actueel |
Registratie naleving door omgevingsdiensten |
Eenduidige en meetbare naleving VTH-taken |
Project loopt door in 2021 |
Prestatie-indicatoren |
Voortzetten ontwikkeling prestatie-indicatoren |
Project loopt door in 2021 |
Wat heeft het gekost?
Bekijk uitgebreide tabel
- Exploitatie - Bedragen x € 1.000,-
- Lasten
- Structurele budgetten
- Tijdelijke budgetten
- Reserves
- Voorzieningen
- Overlopende passiva
- Totaal lasten
- Baten
- Structurele budgetten
- Tijdelijke budgetten
- Voorzieningen
- Overlopende passiva
- Totaal baten
- Saldo van lasten en baten
- Mutatie reserves
- Mutatie tijdelijke budgetten
- Resultaat van lasten en baten
-
Realisatie 2019
-
-
9.454
-
3.806
-
28
-
821
-
264
-
14.373
-
-
-
136
-
356
-
809
-
264
-
1.566
-
-
12.807
-
-
25
-
-307
-
-
12.525
-
Rekening 2020
-
-
9.690
-
2.682
-
0
-
810
-
132
-
13.314
-
-
-
412
-
278
-
790
-
130
-
1.611
-
-
11.703
-
-
0
-
-4.729
-
-
6.974
Toelichting:
Per saldo is er een resultaat van € 6,2 mln. op dit beleidsveld.
Structurele budgetten
Een groot deel van de onderbesteding op de structurele budgetten komt door de budgetten voor het uitvoeren van de milieutaken ten aanzien van vergunningverlening, toezicht en handhaving (circa € 140.000,- op een begroot budget van € 8,5 mln.). Dit wordt met name veroorzaakt door incidentele opdrachten die (nog) niet door de omgevingsdiensten zijn uitgevoerd. Het VTH-beleidscyclus ‘big-8’ project loopt o.a. door in 2021.
Voor Wet uitvoering WABO zijn € 89.000,- meer (bouw)leges ontvangen dan begroot, want er waren drie grote bouwprojecten bij de provinciale bedrijven. Daarnaast is er voor een bedrag van ruim € 160.000,- aan niet begrote dwangsommen milieu gevorderd door uitgevoerde handhavingstrajecten.
Bij de versterking van de primaire waterkeringen in het kader van het hoogwaterbeschermingsprogramma deden zich geen kansen voor om ons budget in te zetten. Wel is door de drie noordelijke waterschappen een projectoverstijgende verkenning uitgevoerd naar innovatieve versterkingsmogelijkheden voor de primaire keringen langs de Waddenzee.
Tijdelijke budgetten
Het grootste gedeelte van de onderbesteding op de tijdelijke budgetten wordt veroorzaak door het tijdelijk budget Decentralisatie uitkering bodemsanering (circa € 5,7 mln.). Dit wordt veroorzaakt doordat de transitie naar verbreding van het bodembeleid niet van de ene op de andere dag is geregeld en (landelijk) dit proces een langere ontwikkeling heeft doorgemaakt. De focus heeft dan ook lang gelegen op de chemische bodemkwaliteit, ook het laatste jaar rond afhechting van de spoedlocaties en PFAS.
Aangezien op basis van de huidige informatie rond de biologische en fysische bodemkwaliteit nog niet mogelijk is objectieve keuzes en handelingsperspectieven voor te leggen, zal een transitieprogramma worden opgesteld rond kennis en innovatie. Dit programma wordt uitgevoerd in de zin van de Omgevingswet. Op basis van dit programma zal een monitoringssysteem worden opgezet om ‘indicatoren’ te ontwikkelen. Dit dient vervolgens als input voor een startnotitie in het 1e kwartaal van 2022 waarna het beleidskader verder vorm zal krijgen. Via het bestemmen van het jaarresultaat wordt daarom voorgesteld deze middelen deels toe te kennen aan een tijdelijk budget voor de jaren 2021-2023.
Van het beschikbare subsidieplafond van tijdelijke budget Opruiming drugsafval 2020 (€ 50.000,-) is in 2020 € 8.000,- besteed voor aangevraagde subsidie voor opruimen van drugsdumpingen.
Op het tijdelijke budget KRW Water Erfafspoeling is circa € 155.000,- minder uitgegeven dan begroot. Dit budget is ingezet als subsidieplafond, de onderbesteding wordt veroorzaakt doordat er minder aanvragen zijn gedaan dan waar financieel ruimte voor was. De overgebleven middelen vloeien terug in het KRW-budget.
Op het tijdelijke budget Deltaprogramma Zoetwater is circa € 89.000,- minder uitgegeven dan begroot. Dit betreft een uitkering van het Deltaprogramma via het provinciefonds, die de provincie uitvoert in het kader van het maatregelenpakket zoetwater in het gebied Dulf. De voorziene maatregel om de zandwinplas bij Nijbeets in peil te verhogen vroeg nog meer afstemming en kon niet in 2020 worden uitgevoerd. Als alternatief zullen in 2021 maatregelen genomen worden in het nabijgelegen gebied Van Oorts Mersken. Deze middelen gaan mee naar 2021.
Op het tijdelijk budget Versterken Friese IJsselmeerkust is circa € 222.000,- minder uitgegeven dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door vertraging in de onderzoeken, deze worden in 2021 uitgevoerd. Daarnaast is dit het gevolg van moeizame start in de samenwerking, dit komt mede door de coronacrisis. De overgebleven middelen gaan mee naar het volgende jaar.
Voorzieningen
In 2020 zijn er meer opbrengsten (€ 59.000,-) ontvangen uit de grondwaterbelasting dan begroot. Dit bedrag is conform afspraken samen met de prijscompensatie toegevoegd aan de voorziening Grondwaterwet (€ 78.000,-).
- GS budgetautorisatie
- Lasten
- Beschikking bodemsanering (algemeen)
- Bijdrage uitvoering taken BRZO bedrijven
- Bijdrage uitvoering taken FUMO
- Bodeminformatiebeheer
- COVM/Vliegbasis Leeuwarden
- Duurzaam Peilbeheer
- Flankerend beleid wet bodembescherming
- Friese Milieu Federatie
- IPO BIJ12 bijdrage
- IPO bijdrage
- Milieubeleidsplan
- Monitoringskader frysk miljeuplan
- Oppervlakte waterkwaliteit
- Primaire waterkeringen
- Uitvoering VTH taken waaronder Brzo+
- Waterhuishoudingsplan
- Wet uitvoering WABO
- Structurele budgetten
- Bodemconvenant 2016-2020
- Co-financiering koppelkansen IJsselmeerkust
- De Saiter
- Deltaprogramma zoetwater
- Erfafspoeling
- Hegewarren
- IJsselmeeragenda 2050
- Impuls Omgevingsveiligheid IOV
- Jong leren eten
- Kaderrichtlijn water
- Knelpunten geluidhinder provinciale wegen
- Oevers en kaden projecten
- Opruiming drugsafval
- Stikteam IPO stikstof
- Taskforce stikstof
- Tijdelijke budgetten
- Waddenfonds projecten
- Reserves
- Grondwaterplan
- Voorzieningen
- Actieplan geluid
- Deltaprogramma Waddengebied
- Fries Bestuursakkoord Waterketen 2.0 2016-2020
- Startsubsidie bestuurlijke strafbeschikking milieu
- Overlopende Passiva
- Totaal lasten
- Baten
- COVM/Vliegbasis Leeuwarden
- Milieubeleidsplan
- Ontgrondingenwet
- Organisatie uitvoering nazorg
- Primaire waterkeringen
- Waterhuishoudingsplan
- Wet uitvoering WABO
- Structurele budgetten
- Co-financiering koppelkansen IJsselmeerkust
- Deltaprogramma zoetwater
- Impuls Omgevingsveiligheid IOV
- Jong leren eten
- Kaderrichtlijn water
- Oevers en kaden projecten
- Tijdelijke budgetten
- Grondwaterplan
- Voorzieningen
- Actieplan geluid
- Deltaprogramma Waddengebied
- Fries Bestuursakkoord Waterketen 2.0 2016-2020
- Startsubsidie bestuurlijke strafbeschikking milieu
- Overlopende Passiva
- Totaal baten
- Saldo van lasten en baten