Home Begroting Programma 5: Mienskip 5.2 Cultuur en erfgoed

Programma 5: Mienskip

5.2 Cultuur en erfgoed

Begroting

Wat willen we bereiken?

Met kunst en cultuur willen wij de mienskip verder versterken en bijdragen aan maatschappelijke participatie. Een mienskip die Friezen bindt door te genieten van kunst en cultuur. Wij dragen bij aan een sterke culturele infrastructuur door toonaangevende instellingen en organisaties in Fryslân te subsidiëren. Voortbouwend op de ervaringen en opbrengsten van LF2018 zetten we met een sterk en interessant cultureel aanbod in op verbetering van het vestigings- en verblijfsklimaat en uitbreiding van cultuurtoerisme. In de paragraaf Grote projecten gaan we nader in op het programma voor LF2028. Het jaar 2020 is het laatste jaar van de huidige beleidsbrief Mei hert, holle en hannen. In de lopende beleidsperiode (2017-2020) voeren we een heroriëntatie uit op ons kunst- en cultuurbeleid en zetten we in op meer flexibiliteit. In 2020 zullen onafhankelijke adviescommissies advies uitbrengen over de kunstinfrastructuur voor de beleidsperiode 2021-2024.

Wij streven naar een aanbod van cultuuruitingen, cultuureducatie en amateurkunst in Fryslân voor iedereen en versterken daarmee de leefbaarheid. Hierbij werken we waar mogelijk samen met de Friese gemeenten. Sinds 2017 hebben we voor heel Fryslân een cultuur-educatief programma. Dit programma zet in op deskundigheidsbevordering, visieontwikkeling en eigenaarschap van de school, via maatwerk. Op deze manier draagt de provincie bij aan de samenwerking tussen culturele partners en het primair onderwijs. Tevens stimuleren wij eenzelfde ontwikkeling op het voortgezet onderwijs. In 2020 wordt in het hele land gevierd dat Nederland 75 jaar geleden is bevrijd. We vinden het belangrijk dat dit moment in onze geschiedenis ook in Fryslân wordt herdacht en gevierd. Daartoe willen we projecten ondersteunen op het gebied 75 jaar vrijheid in onze provincie.

Fryslân is een provincie met veel cultuurhistorie en erfgoed, van oude melkfabrieken tot terpen en beschermde dorpsgezichten. Wij willen Friese monumenten, archeologie en cultuurhistorische waarden graag behouden en versterken, zodat ze functioneel gebruikt kunnen worden en toegankelijk blijven voor een breed (toeristisch publiek. Daarnaast zijn de Friese musea belangrijk voor het beheer, behoud en toegankelijk maken van erfgoed. In 2020 nodigen we de musea uit om met meerjarenplannen te komen voor de beleidsperiode 2021-2024. Besluitvorming over subsidies aan musea vindt in 2020 plaats, op basis van onafhankelijke advisering. Begin 2020 presenteren we de nieuwe uitvoeringsnota Erfgoed 2020-2024 als opvolger van de nota ‘Weardefol Fryslân.’

Verder werken we de komende jaren aan de visie kerkenaanpak voor het leegkomen en herbestemmen van kerken. Rondom boerderijen speelt de problematiek van bedrijfsbeëindiging/leegstand en achterstand in onderhoud en restauratie. We zetten ons in voor de bescherming, het onderzoek en publieksvoorlichting met betrekking tot het archeologische erfgoed, zoals terpen. Ook werken we samen met het Rijk aan de erfgoeddeal. Erfgoed kan zo doorwerken en van meerwaarde zijn voor de grote ruimtelijke transities op het gebied van energie- en klimaatlandschappen. Ten slotte beschermen en ontwikkelen we cultuurhistorische elementen en structuren zoals beschermde gezichten en dijken, waarbij de thematische structuurvisie Grutsk op ‘e Romte en het Iepen Mienskipsfûns en onze beleidsadvieskaarten op gebied van archeologie, cultuurhistorie en landschapstypen belangrijke instrumenten vormen. Belangrijk is de doorwerking via het ruimtelijke spoor en in onze eigen plannen en projecten waarbij de advisering van het provinciaal ruimtelijk kwaliteitsteam een belangrijke rol speelt.

Resultaten bestuursakkoord
51. programma LF2028
52. economische effecten cultuur – een deel van de culturele activiteiten draagt meetbaar bij tot positieve economische effecten
53. behoud beheer erfgoed – het behoud en beheer van erfgoed krijgt een meer solide, structurele basis
54. opknappen rijksmonumenten – er zijn minstens 125 rijksmonumenten opgeknapt

Welke resultaten willen we in 2020 behalen?

We continueren de lopende subsidierelaties met onze culturele instellingen tot en met 2020 en nemen een besluit over de kunst en museuminfrastructuur vanaf 2021.
Via onze subsidieregelingen versterken we het artistiek klimaat door subsidies aan festivals, cross-over projecten en culturele producties;
We stimuleren amateurkunst en een laagdrempelig cultureel aanbod voor alle leeftijdsgroepen door o.a. het IMF, regeling Iepenloftspullen, koorbegeleiding, culturele vernieuwing, cultuur en ouderen;
Wij geven een kwaliteitsimpuls geven aan het cultuuronderwijs op de Friese scholen (uitgezonderd gemeente Leeuwarden), via het programma Kultueredukaasje mei Kwaliteit (KEK) en de pilot cultuureducatie in het voortgezet onderwijs;
We ondersteunen projecten in Fryslân in het kader van 75 jaar vrijheid;
Wij stimuleren talentontwikkeling door projecten van jonge makers op het gebied van beeldende kunst, film, theater, dans en muziek te ondersteunen;
We helpen het Friese culturele erfgoed zichtbaar te maken door het subsidiëren van onze provinciale musea en Tresoar.
Via de subsidieregeling monumenten en het Cultuurfonds voor Monumenten Fryslân ondersteunen we de restauratie en herbestemmingsplannen van monumenten en karakteristieke bouwwerken.
Via onze subsidies aan een aantal instellingen en netwerken op het gebied van erfgoed en monumenten (onder andere kerken) en archeologie zorgen wij voor het beheer en behoud van ons erfgoed.
Wij stimuleren publieksvoorlichting over archeologisch erfgoed onderzoek via het ondersteunen van archeologische steunpunten.
Samen met het Rijk voeren we het terpenproject samen met het Rijk.
Wij adviseren gemeenten en andere partijen over het behoud en de ontwikkeling van cultuurhistorisch erfgoed in hun plannen, op basis van de doorwerking van de thematische structuurvisie Grutsk op’e Romte, FAMKE en de Cultuurhistorische Kaart in de ruimtelijke plannen.

Prestatie indicatoren

Onderwerp	Indicator	Doelwaarde 2020
Cultuurparticipatie en educatie	Aantal leerkrachten primair onderwijs, dat heeft meegedaan aan deskundigheidsbevordering in het kader van KEK-programma	90
	Aantal scholen dat inzet op de verbinding tussen cultuur- en taalonderwijs	Minimaal 50% van de aan het KEK-programma deelnemende scholen
	De provinciaal gesubsidieerde musea en erfgoedinstellingen maken een programma voor ‘Help pake en beppe de vakantie door’en voor de Nationale Museumweek.	4
	Aantal culturele instellingen dat een educatief programma aanbiedt.	10
Artistiek klimaat	Voor de versterking en verbreding van het culturele aanbod subsidiëren we een aantal culturele organisaties die buiten de boekjaarsubsidie vallen	6
	Aantal culturele festivals dat een bijdrage levert aan het artistiek klimaat	11
	Aantal producties waarin professionele en amateurorganisaties samenwerken.	4
	Aantal cross-over projecten	6
Talentontwikkeling	Projecten met jonge makers (afspraken met boekjaarinstellingen/binnen Station Noord 2.0/provinciale regelingen Cultuur)	6
Talentontwikkeling	In 2020 reiken we de Vredeman de Vriesprijs voor architectuur, de Bernlef muziekprijs en de Pyt van der Zeeprijs voor Friestalig amateurtoneel uit.	Zijn uitgereikt
Cultureel erfgoed	Exposities die bijdragen aan het Ferhaal fan Fryslân	3
Ontsluiten erfgoed breed publiek	Projecten in samenwerking met Gastvrijheidseconomie	2
Archeologie	Aantal archeologische steunpunten	11
Monumentenzorg	Aantal restauraties en herbestemmingen van (Rijks) monumenten (SUMO).	65

Wat mag het kosten?

Bekijk uitgebreide tabel

Bedragen x € 1.000,-
Totaal lasten
Totaal baten
Saldo van lasten en baten

Realisatie 2018
33.181
1.113
32.068

Begroting 2019
29.183
289
28.894

Begroting 2020
23.439
224
23.215

Begroting 2021
24.890
17
24.873

Begroting 2022
24.774
17
24.757

Begroting 2023
24.774
17
24.757

Toelichting:

De daling van de lasten met € 5,8 mln. van 2019 naar 2020 wordt voornamelijk veroorzaakt door het afnemen of aflopen van de begroting voor de onderwerpen Stadhuis Bolsward (€ 3 mln), NUON-budgetten cultuur en erfgoed (€ 1,4 mln.), Risicoreservering LF2018 (€ 1,4 mln.).

Specificatie Exploitatie - bedragen x € 1.000
Lasten
Structurele budgetten
Tijdelijke budgetten
Reserves
Voorzieningen
Totaal lasten
Baten
Structurele budgetten
Tijdelijke budgetten
Reserves
Voorzieningen
Totaal baten
Saldo van lasten en baten

GS budgetautorisatie
Adviescommissie podiumkunsten
Archeologie en Archeologisch Depot
Bibliotheekservice Fryslan
Budget Cultuur
Centrum voor film in Friesland
Cultuurbelied
Cultuurtoerisme/archeologische steunpunten
Decentralisatie provinciale archieven
Decentralisatieuitkering Monumentenzorg
Festivals
Frysk Lanbou Museum
Frysk Skipfeartmuseum
Iepenloftspullen
IPO bijdrage
Kultueredukaasje
Museumfederatie Fryslan
n Meeuw
Natuurmuseum Fryslan
Oerol festival
Popfabryk
Samenwerkingsprojecten archeologie
St Alde Fryske Tsjerken
St Befrijdingsfestival Fryslan
St De Fryske Mole
St Friesland Pop
St Het Fries Museum
St Keunstwurk
St Keunstwurk stimulering jong muziektalent De Fulkaan
St Monumentenwacht
St Steunpunt Monumentenzorg Friesland
Subsidieregeling Monumenten
Teaterselskip Tryater
Terpen
Tresoar
Tsjerkepaad
Uitvoeringsregeling Taal en Kultuer
75 jaar bevrijding
Aankopen Fries Museum
Brusfuns
Educatieprogramma Tryater
Erfgoed restauratie en herbestemming
Evenementenfonds KH2018
FAMKE verdiepingsslag Opsterland
Festivals
Filmarchief
Iepen Up
Jeugddansopleiding
Kultuer oan 'e Kime
Kultuer-, taal- en underwiisfuns
Kultueredukaasje
LF2028
Meerjarige afspraken culturele instellingen
Monumenten en cultuurhistorie
Museum Belvedere
Museum Hindeloopen
Museum Willem Barentz
Museumfederatie Pake & Beppe
Noord Nederlands Orkest
Nota Erfgoed
Oeral internationalisering
Opera Spanga
Organisatie nationale bevrijdingsdag 2018
Restauratie en herbestemming Rijksmonumenten
Sense of Place
St Alde Fryske Tsjerken
Stimuleringsregeling muziek-dans-toneelles
Subsidieregeling Monumenten
Uitvoeringsregeling Taal en Kultuer
We the North
Inzet NUON Blokhuispoort
Inzet NUON Cultuurfonds voor Monumenten Fryslân
Inzet NUON Evenementenfonds KH2018
Inzet NUON Projekt Deltaplan digitalisearring
Inzet NUON Toerisme en recreatie: Fries evenementenfonds
LF2028
Stad(s)huis Bolsward
Buma-legaat
LF2018
LF2028
Archeologie en Archeologisch Depot
St Het Fries Museum
Terpen
Tresoar
Festivals
LF2028
We the North
Ticketrisico's culturele producties
Buma-legaat
LF2018

Realisatie 2018
4
150
3.062
281
76
0
21
382
0
0
189
300
0
5
0
187
227
682
262
52
0
201
6
90
153
2.844
1.461
52
263
210
1.566
269
0
3.342
0
290
16.626
0
45
32
50
151
70
7
330
50
0
41
0
0
393
8.211
120
0
50
0
0
15
30
-19
75
40
196
11
0
201
160
0
0
101
10.361
3.724
0
15
800
0
0
0
4.539
6
1.000
650
1.656
33.181
22
0
1
6
30
0
62
1
63
45
45
3
972
975
1.113
32.068

Begroting 2019
5
158
3.111
161
78
0
22
388
0
0
192
304
0
6
0
190
230
692
266
52
0
205
7
91
155
2.889
1.484
53
267
216
1.503
273
1
3.441
0
441
16.882
80
45
14
50
236
70
0
600
50
300
41
0
0
360
2.772
154
0
200
500
120
15
30
0
75
40
0
3
378
0
269
0
6
100
6.507
276
500
50
256
356
1.350
3.000
5.788
6
0
0
6
29.183
7
0
1
6
14
207
65
0
272
0
0
3
0
3
289
28.894

Begroting 2020
5
161
3.181
714
79
0
22
396
1.412
0
196
311
50
6
0
194
235
708
272
53
162
209
7
133
159
2.954
1.518
54
273
241
195
279
1
3.527
15
0
17.724
530
45
0
50
0
0
0
607
50
0
41
0
0
350
2.000
154
150
50
0
0
15
30
0
75
40
0
125
0
0
250
918
130
100
5.709
0
0
0
0
0
0
0
0
6
0
0
6
23.439
7
0
1
6
14
207
0
0
207
0
0
3
0
3
224
23.215

Begroting 2021
5
161
3.181
574
79
221
22
396
1.412
218
196
311
50
6
316
194
235
708
272
53
162
276
7
103
159
2.954
1.518
54
273
242
195
279
1
3.527
15
0
18.376
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
3.200
0
0
2.000
0
150
0
0
0
15
0
0
0
0
0
125
0
0
0
918
0
100
6.508
0
0
0
0
0
0
0
0
6
0
0
6
24.890
7
0
1
6
14
0
0
0
0
0
0
3
0
3
17
24.873

Begroting 2022
5
161
3.181
574
79
221
22
396
1.412
218
196
311
50
6
316
194
235
708
272
53
162
276
7
103
159
2.954
1.518
54
273
242
195
279
1
3.527
15
0
18.376
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
3.200
0
0
2.000
0
150
0
0
0
15
0
0
0
0
0
0
0
0
0
927
0
100
6.392
0
0
0
0
0
0
0
0
6
0
0
6
24.774
7
0
1
6
14
0
0
0
0
0
0
3
0
3
17
24.757

Begroting 2023
5
161
3.181
574
79
221
22
396
1.412
218
196
311
50
6
316
194
235
708
272
53
162
276
7
103
159
2.954
1.518
54
273
242
195
279
1
3.527
15
0
18.376
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
3.200
0
0
2.000
0
150
0
0
0
15
0
0
0
0
0
0
0
0
0
927
0
100
6.392
0
0
0
0
0
0
0
0
6
0
0
6
24.774
7
0
1
6
14
0
0
0
0
0
0
3
0
3
17
24.757

Onderstaande voorstellen bestuursakkoord zijn verwerkt in bovenstaande tabel.

Voorstellen bestuursakkoord - Bedragen x € 1.000,-

Resultaat
51
52
52
53
54
Totaal lasten

Omschrijving
LF2028
Cultuur continuering tijdelijke budgetten
We the North
Instellingen erfgoedinfrastructuur
Cofinanciering rijksbijdrage monumenten

2020
0
0
0
238
1.068
1.306

2021
2.000
3.200
100
290
1.068
6.658

2022
2.000
3.200
100
290
1.077
6.667

2023
2.000
3.200
100
290
1.077
6.667

Eerste bestuursrapportage

Gewenste resultaten

Beleid

Het gewenste resultaat zoals in de begroting is gehaald
Het gewenste resultaat zoals geformuleerd in de begroting is inhoudelijk niet geheel gehaald
Het voorgenomen gewenst resulaat zoals beschreven in de begroting is Inhoudelijk niet gehaald

Tijd

Het gewenste resultaat zoals geformuleerd in de begroting is binnen de afgesproken tijd gehaald
Het gewenste resultaat zoals geformuleerd in de begroting is niet geheel op tijd gehaald
Het voorgenomen gewenste resulaat zoals beschreven in de begroting is niet op tijd gehaald

Geld

T.a.v. het onderdeel geld is er geen afwijking (Overschrijding is kleiner dan 10% en kleiner dan € 50.000 en Onderschrijding is kleiner dan 10% en kleiner dan € 50.000).
T.a.v. het onderdeel geld is er sprake van onderbesteding (Onderschrijding groter dan 10% en groter dan € 50.000).
T.a.v. het onderdeel geld is er sprake van overbesteding (Overschrijding groter dan 10% en groter dan € 50.000).

		Beleid	Tijd	Geld
1	We continueren de lopende subsidierelaties met onze culturele instellingen tot en met 2020 en nemen een besluit over de kunst en museuminfrastructuur vanaf 2021.
2	Via onze subsidieregelingen versterken we het artistiek klimaat door subsidies aan festivals, cross-over projecten en culturele producties;
3	We stimuleren amateurkunst en een laagdrempelig cultureel aanbod voor alle leeftijdsgroepen door o.a. het IMF, regeling Iepenloftspullen, koorbegeleiding, culturele vernieuwing, cultuur en ouderen;
4	Wij geven een kwaliteitsimpuls geven aan het cultuuronderwijs op de Friese scholen (uitgezonderd gemeente Leeuwarden), via het programma Kultueredukaasje mei Kwaliteit (KEK) en de pilot cultuureducatie in het voortgezet onderwijs;
5	We ondersteunen projecten in Fryslân in het kader van 75 jaar vrijheid;
6	Wij stimuleren talentontwikkeling door projecten van jonge makers op het gebied van beeldende kunst, film, theater, dans en muziek te ondersteunen;
7	We helpen het Friese culturele erfgoed zichtbaar te maken door het subsidiëren van onze provinciale musea en Tresoar.
8	Via de subsidieregeling monumenten en het Cultuurfonds voor Monumenten Fryslân ondersteunen we de restauratie en herbestemmingsplannen van monumenten en karakteristieke bouwwerken.
9	Via onze subsidies aan een aantal instellingen en netwerken op het gebied van erfgoed en monumenten (onder andere kerken) en archeologie zorgen wij voor het beheer en behoud van ons erfgoed.
10	10. Wij stimuleren publieksvoorlichting over archeologisch erfgoed onderzoek via het ondersteunen van archeologische steunpunten.
11	Samen met het Rijk voeren we het terpenproject samen met het Rijk.
12	Wij adviseren gemeenten en andere partijen over het behoud en de ontwikkeling van cultuurhistorisch erfgoed in hun plannen, op basis van de doorwerking van de thematische structuurvisie Grutsk op’e Romte, FAMKE en de Cultuurhistorische Kaart in de ruimtelijke plannen.

Toelichting:

Als gevolg van het Corona virus kunnen mogelijk niet alle festivals, producties en iepenloftspullen vinden. Welke dat mogelijk kunnen zijn in nu nog niet te overzien.
5. Vanwege de Corona-maatregelen zullen er in het voorjaar van 2020 geen projecten plaatsvinden in het kader van 75 jaar vrijheid. De provincie heeft in 2020 subsidie verleend aan 10 projecten. Er wordt geïnventariseerd welke projecten in aangepaste vorm, op een later moment dit jaar of in 2021 alsnog kunnen worden gerealiseerd.
8. Om de komende vier jaar ieder jaar een subsidieplafond van gelijke omvang open te kunnen stellen, is het nodig om de begroting gelijkmatig over de jaren te verdelen. Met bijgevoegde begrotingswijziging wordt het bestedingsritme op die manier aangepast.

Prestatie indicatoren

Onderwerp	Indicator	Doelwaarde 2020
Cultuurparticipatie en educatie	Aantal leerkrachten primair onderwijs, dat heeft meegedaan aan deskundigheidsbevordering in het kader van KEK-programma	90
	Aantal scholen dat inzet op de verbinding tussen cultuur- en taalonderwijs	Minimaal 50% van de aan het KEK-programma deelnemende scholen
	De provinciaal gesubsidieerde musea en erfgoedinstellingen maken een programma voor ‘Help pake en beppe de vakantie door’ en voor de Nationale Museumweek.	4
	Aantal culturele instellingen dat een educatief programma aanbiedt.	10
Artistiek klimaat	Voor de versterking en verbreding van het culturele aanbod subsidiëren we een aantal culturele organisaties die buiten de boekjaarsubsidie vallen	6
	Aantal culturele festivals dat een bijdrage levert aan het artistiek klimaat	11
	Aantal producties waarin professionele en amateurorganisaties samenwerken.	4
	Aantal cross-over projecten	6
Talentontwikkeling	Projecten met jonge makers (afspraken met boekjaarinstellingen/binnen Station Noord 2.0/provinciale regelingen Cultuur)	6
Talentontwikkeling	In 2020 reiken we de Vredeman de Vriesprijs voor architectuur, de Bernlef muziekprijs en de Pyt van der Zeeprijs voor Friestalig amateurtoneel uit.	Zijn uitgereikt
Cultureel erfgoed	Exposities die bijdragen aan het Ferhaal fan Fryslân	3
Ontsluiten erfgoed breed publiek	Projecten in samenwerking met Gastvrijheidseconomie	2
Archeologie	Aantal archeologische steunpunten	11
Monumentenzorg	Aantal restauraties en herbestemmingen van (Rijks) monumenten (SUMO).	40*

Toelichting:

* Monumentenzorg: de doelwaarde van 65 is bij nader inzien te hoog. Een realistischere doelwaarde is 40 restauraties en/ of herbestemmingen. Deze doelwaarde sluit ook aan bij resultaat 55 uit het Bestuursakkoord: er zijn minimaal 125 rijksmonumenten opgekapt in de periode 2019-2023.

Tweede bestuursrapportage

Gewenste resultaten

Beleid

Het gewenste resultaat zoals in de begroting is gehaald
Het gewenste resultaat zoals geformuleerd in de begroting is inhoudelijk niet geheel gehaald
Het voorgenomen gewenst resulaat zoals beschreven in de begroting is Inhoudelijk niet gehaald

Tijd

Het gewenste resultaat zoals geformuleerd in de begroting is binnen de afgesproken tijd gehaald
Het gewenste resultaat zoals geformuleerd in de begroting is niet geheel op tijd gehaald
Het voorgenomen gewenste resulaat zoals beschreven in de begroting is niet op tijd gehaald

Geld

T.a.v. het onderdeel geld is er geen afwijking (Overschrijding is kleiner dan 10% en kleiner dan € 50.000 en Onderschrijding is kleiner dan 10% en kleiner dan € 50.000).
T.a.v. het onderdeel geld is er sprake van onderbesteding (Onderschrijding groter dan 10% en groter dan € 50.000).
T.a.v. het onderdeel geld is er sprake van overbesteding (Overschrijding groter dan 10% en groter dan € 50.000).

		Beleid	Tijd	Geld
1	We continueren de lopende subsidierelaties met onze culturele instellingen tot en met 2020 en nemen een besluit over de kunst en museuminfrastructuur vanaf 2021.
2	Via onze subsidieregelingen versterken we het artistiek klimaat door subsidies aan festivals, cross-over projecten en culturele producties;
3	We stimuleren amateurkunst en een laagdrempelig cultureel aanbod voor alle leeftijdsgroepen door o.a. het IMF, regeling Iepenloftspullen, koorbegeleiding, culturele vernieuwing, cultuur en ouderen;
4	Wij geven een kwaliteitsimpuls geven aan het cultuuronderwijs op de Friese scholen (uitgezonderd gemeente Leeuwarden), via het programma Kultueredukaasje mei Kwaliteit (KEK) en de pilot cultuureducatie in het voortgezet onderwijs;
5	We ondersteunen projecten in Fryslân in het kader van 75 jaar vrijheid;
6	Wij stimuleren talentontwikkeling door projecten van jonge makers op het gebied van beeldende kunst, film, theater, dans en muziek te ondersteunen;
7	We helpen het Friese culturele erfgoed zichtbaar te maken door het subsidiëren van onze provinciale musea en Tresoar.
8	Via de subsidieregeling monumenten en het Cultuurfonds voor Monumenten Fryslân ondersteunen we de restauratie en herbestemmingsplannen van monumenten en karakteristieke bouwwerken.
9	Via onze subsidies aan een aantal instellingen en netwerken op het gebied van erfgoed en monumenten (onder andere kerken) en archeologie zorgen wij voor het beheer en behoud van ons erfgoed.
10	Wij stimuleren publieksvoorlichting over archeologisch erfgoed onderzoek via het ondersteunen van archeologische steunpunten.
11	Samen met het Rijk voeren we het terpenproject samen met het Rijk.
12	Wij adviseren gemeenten en andere partijen over het behoud en de ontwikkeling van cultuurhistorisch erfgoed in hun plannen, op basis van de doorwerking van de thematische structuurvisie Grutsk op’e Romte, FAMKE en de Cultuurhistorische Kaart in de ruimtelijke plannen.

Toelichting:

Algemeen:
De maatregelen ter bestrijding van het coronavirus hebben grote gevolgen gehad voor de culturele sector. Dit betekent dat activiteiten en voorstellingen in veel gevallen niet of in aangepaste vorm hebben plaatsgevonden. Volgens de coulanceregeling subsidies is gekeken hoe hier mee om te gaan. Per brief van 27 augustus 2020 (met kenmerk 01791770) zijn PS nader geïnformeerd over de aanvullende steun aan cultuur i.v.m. Corona c.s.

1. Het jaar 2020 is het laatste jaar van de vierjarige subsidie aan de diverse culturele instellingen. In 2020 zijn de voorbereiding getroffen voor de subsidiëring op basis van de nieuwe regeling Kunst. Op basis van de adviezen van de onafhankelijke adviescommissie hebben GS daarover in juni besloten welke kunstorganisaties voor periode 2021-2024 een subsidie krijgen. Omdat de adviescommissie dit jaar al werkzaam is en daarvoor kosten zijn gemaakt, wordt met bijgevoegde begrotingswijziging een deel van het budget voor de adviescommissie naar voren gehaald. Daarom wordt op het onderdeel ‘geld’ rood gerapporteerd.

2/3 De subsidies zijn beschikt, maar vanwege de coronamaatregelen kunnen de activiteiten dit jaar niet of deels plaatsvinden. Festivals Oerol, Explore the North, Noorderlijk Film Festival en frUitfestival hebben aangegeven dit jaar wel activiteiten uit te voeren, hetzij wel op een andere wijze, om zowel publiek, subsidiënten en makers tegemoet te komen. Alle iepenloftspullen die subsidie hebben aangevraagd binnen de iepenloftspulregeling voor 2020 hebben aangegeven hun activiteiten door te schuiven naar 2021.

5. In het kader van 75 jaar vrijheid hebben tien instellingen provinciale subsidie ontvangen. Vanwege de coronamaatregelen zijn veel van deze projecten, die bijna allemaal gepland stonden voor de maanden april/mei 2020, niet doorgegaan. Wij bieden de initiatiefnemers de kans om de projecten in 2021 alsnog uit te voeren. Daartoe is een begrotingswijziging bijgevoegd waarbij het budget 75 jaar vrijheid wordt verlengd tot en met 2021.

6. Vanwege de coronamaatregelen zijn het afgelopen half jaar vrijwel alle culturele voorstellingen afgelast. Inmiddels pakt de sector de draad weer op, binnen de beperkingen van de 1,5 meter economie. Veel activiteiten zijn verplaatst naar volgend jaar. In 2021 verwachten wij hier weer extra inzet op te kunnen doen. Met een begrotingswijziging wordt voorgesteld om een gedeelte van het budget dat we in 2020 hadden willen inzetten voor talentontwikkeling door te schuiven naar 2021.

7. De musea en Tresoar kunnen vanwege de coronamaatregelen maar ten dele het verhaal van Fryslân vertellen: eerst door de sluiting van de instellingen tot 1 juni, vervolgens door de 1,5 meter norm. Zo kunnen er bijvoorbeeld geen schoolbezoeken, rondleidingen en randprogrammering bij exposities als voorheen plaatsvinden. Vanwege teruggelopen inkomsten zijn bepaalde tentoonstellingen vervallen (geen wisselexposities) of uitgesteld. Online heeft er bij een aantal musea extra voorlichting over tentoonstellingen of items uit de collectie plaatsgevonden. De instellingen hebben te maken met een flinke inkomensdaling aan de ene kant en aan de andere kant extra kosten voor het ‘corona-proof’ maken. Ook 2021 zal naar verwachting, net als 2020 een moeilijk museumjaar worden.

8. De subsidieverlening via de subsidieregeling monuminten (SUMO) en het Cultuurfonds voor Monumenten Fryslân loopt volgens verwachting. Een klein gedeelte van het budget voor de provinciale co-financiering voor de SUMO is gereserveerd voor het project K(l)eigoed in het kader van de Erfgoeddeal. Het Rijk heeft de uitvoering van de Erfgoeddeal tijdelijk stilgelegd als gevolg van de coronamaatregelen. Het proces is inmiddels in aangepaste vorm weer opgestart, maar is daardoor vertraagd. Een gedeelte van dit budget komt daarom in 2021 tot besteding. Daartoe is bijgevoegde begrotingswijziging opgesteld met een voorstel tot kasritmewijziging.

10. De archeologische steunpunten zitten veelal bij musea of archieven in (zie punt 7). Losstaande steunpunten zijn soms zo krap behuisd dat zij in tijden van 1.5 meter norm slechts enkele bezoekers per keer kunnen binnenlaten.

Prestatie indicatoren

Onderwerp	Indicator	Doelwaarde 2020
Cultuurparticipatie en educatie	Aantal leerkrachten primair onderwijs, dat heeft meegedaan aan deskundigheidsbevordering in het kader van KEK-programma	90
	Aantal scholen dat inzet op de verbinding tussen cultuur- en taalonderwijs	Minimaal 50% van de aan het KEK-programma deelnemende scholen
	De provinciaal gesubsidieerde musea en erfgoedinstellingen maken een programma voor ‘Help pake en beppe de vakantie door’ en voor de Nationale Museumweek.	4
	Aantal culturele instellingen dat een educatief programma aanbiedt.	10
Artistiek klimaat	Voor de versterking en verbreding van het culturele aanbod subsidiëren we een aantal culturele organisaties die buiten de boekjaarsubsidie vallen	6
	Aantal culturele festivals dat een bijdrage levert aan het artistiek klimaat	11
	Aantal producties waarin professionele en amateurorganisaties samenwerken.	4
	Aantal cross-over projecten	6
Talentontwikkeling	Projecten met jonge makers (afspraken met boekjaarinstellingen/binnen Station Noord 2.0/provinciale regelingen Cultuur)	6
Talentontwikkeling	In 2020 reiken we de Vredeman de Vriesprijs voor architectuur, de Bernlef muziekprijs en de Pyt van der Zeeprijs voor Friestalig amateurtoneel uit.	Zijn uitgereikt
Cultureel erfgoed	Exposities die bijdragen aan het Ferhaal fan Fryslân	3
Ontsluiten erfgoed breed publiek	Projecten in samenwerking met Gastvrijheidseconomie	2
Archeologie	Aantal archeologische steunpunten	11
Monumentenzorg	Aantal restauraties en herbestemmingen van (Rijks) monumenten (SUMO).	40

Toelichting:

Artistiek klimaat : Er zijn vier festivals die hebben aangegeven hun activiteiten (deels) uit te voeren op een andere wijze. Het gaat hier om de festivals Oerol, Explore the North, het Noordelijk Film Festival en het frUITfestival. De overige festivals hebben hun activiteiten doorgezet naar 2021. De cross-overprojecten bestond deels uit de regeling Culturele Vernieuwing. Helaas moesten we constateren dat de regeling niet het gewenste resultaat bereikte. De regeling is opgeheven en de middelen worden ingezet om op een andere manier het doel te bereiken.

Talentontwikkeling: de Bernlef prijs en de Vredeman de Vriesprijs voor architectuur zijn dit jaar uitgereikt. De Pyt van der Zeeprijs is vanwege de Coronamaatregelen naar 2021 verschoven.

Jaarstukken

Wat wilden we bereiken?

Met kunst en cultuur willen wij de mienskip verder versterken en bijdragen aan maatschappelijke participatie. Een mienskip die Friezen bindt door te genieten van kunst en cultuur. Wij hebben het afgelopen jaar bijgedragen aan een sterke culturele infrastructuur door toonaangevende instellingen en organisaties in Fryslân te subsidiëren. Voortbouwend op de ervaringen en opbrengsten van LF2018 zetten we met een sterk en interessant cultureel aanbod in op verbetering van het vestigings- en verblijfsklimaat en uitbreiding van cultuurtoerisme. In paragraaf 9 ‘Grote projecten’ gaan we nader in op het programma voor LF2028. Het jaar 2020 was het laatste jaar van de huidige beleidsbrief Mei hert, holle en hannen. In 2020 hebben we onafhankelijke adviescommissies een advies laten uitbrengen over de kunstinfrastructuur voor de beleidsperiode 2021-2024.

Wij streven naar een aanbod van cultuuruitingen, cultuureducatie en amateurkunst in Fryslân voor iedereen en we versterken daarmee de leefbaarheid. Hierbij werken we waar mogelijk samen met de Friese gemeenten. Sinds 2017 hebben we voor heel Fryslân een cultuur-educatief programma. Dit programma zet in op deskundigheidsbevordering, visieontwikkeling en eigenaarschap van de school, via maatwerk. Op deze manier draagt de provincie bij aan de samenwerking tussen culturele partners en het primair onderwijs. Tevens stimuleren wij eenzelfde ontwikkeling op het voortgezet onderwijs. In 2020 was het 75 jaar geleden dat de Tweede Wereldoorlog is geëindigd. We vonden het belangrijk dat dit moment in onze geschiedenis ook in Fryslân werd herdacht en gevierd. Daartoe hebben we projecten ondersteund op het gebied 75 jaar vrijheid in onze provincie. Door de coronamaatregelen konden verreweg de meeste activiteiten echter niet doorgaan.

Fryslân is een provincie met veel cultuurhistorie en erfgoed, van oude melkfabrieken tot terpen en beschermde dorpsgezichten. Wij willen Friese monumenten, archeologie en cultuurhistorische waarden graag behouden en versterken, zodat ze functioneel gebruikt kunnen worden en toegankelijk blijven voor een breed (toeristisch) publiek. Daarnaast zijn de Friese musea belangrijk voor het beheer, behoud en toegankelijk maken van erfgoed. In 2020 nodigden we de musea uit om met meerjarenplannen te komen voor de beleidsperiode 2021-2024. De besluitvorming over de subsidies aan musea voor de periode 2021-2024 heeft in 2020 plaatsgevonden, op basis van onafhankelijke advisering.

Verder werken we de komende jaren aan de visie kerkenaanpak voor het leegkomen en herbestemmen van kerken. Rondom boerderijen speelt de problematiek van bedrijfsbeëindiging/leegstand en achterstand in onderhoud en restauratie. We zetten ons in voor de bescherming, het onderzoek en publieksvoorlichting met betrekking tot het archeologische erfgoed, zoals terpen. Ook werken we samen met het Rijk aan de erfgoeddeal. Erfgoed kan zo doorwerken en van meerwaarde zijn voor de grote ruimtelijke transities op het gebied van energie- en klimaatlandschappen. Ten slotte beschermen en ontwikkelen we cultuurhistorische elementen en structuren zoals beschermde gezichten en dijken, waarbij de thematische structuurvisie Grutsk op ‘e Romte, het Iepen Mienskipsfûns en onze beleidsadvieskaarten op het gebied van archeologie, cultuurhistorie en landschapstypen belangrijke instrumenten vormen. Belangrijk is de doorwerking via het ruimtelijke spoor en in onze eigen plannen en projecten waarbij de advisering van het provinciaal ruimtelijk kwaliteitsteam een belangrijke rol speelt.

Hebben we bereikt wat we wilden bereiken? (doelrealisatie)

Bekijk uitgebreide tabel

Exploitatie - Bedragen x € 1.000,-
Lasten
Structurele budgetten
Tijdelijke budgetten
Reserves
Voorzieningen
Totaal lasten
Baten
Structurele budgetten
Tijdelijke budgetten
Voorzieningen
Totaal baten
Saldo van lasten en baten
Mutatie reserves
Mutatie tijdelijke budgetten
Mutatie structurele budgetten
Resultaat van lasten en baten

Realisatie 2019
16.368
5.100
4.232
6
25.705
17
214
3
234
25.471
-2.757
919
0
23.633

Begroting 2020 na wijziging
19.202
5.221
856
6
25.285
14
319
3
335
24.950
-731
-203
0
24.016

Rekening 2020
19.123
5.195
536
6
24.860
7
317
3
328
24.532
-411
-45
61
24.137

Saldo begroting en rekening
79
26
320
0
425
6
1
0
7
417
-320
-157
-61
-121

Toelichting:

Per saldo is er een resultaat van -/- € 121.000,- op dit beleidsveld.

Structurele budgetten
De lagere lasten van € 79.000,- betreffen voor € 51.000,- het subsidieplafond Monumenten en voor € 10.000,- het subsidieplafond Internationale contacten, waarvan de beoordeling van aanvragen in 2021 plaats zal vinden. De mutatie structurele budgetten is de verschuiving naar 2021.

Daarnaast heeft het Archeologisch Depot € 7.000,- minder aan BTW doorgeschoven dan waarin de begroting rekening was gehouden. Dit is zowel aan de lasten- als de batenkant zichtbaar. Het resterende saldo betreft € 6.000,- Budget Cultuur en € 2.000,- Samenwerking archeologie FAMKE.

Tijdelijke budgetten
De lagere lasten van € 26.000,- zijn opgebouwd uit diverse plus- en minposten. Voor € 157.000,- vindt verrekening met budget 2021 plaats (zie mutatie tijdelijke budgetten).

Er is een vrijval van:
€ 11.000,- Cultuur algemeen
€ 4.000,- Monumenten en cultuurhistorie
€ 2.000,- Coronasteunmaatregelen cultuursector

Daarnaast is er € 150.000,- extra ingezet voor de administratieve afhandeling van de 11 Fonteinen. Hier tegenover staat de vrijval van € 526.037,- van de reserve Sponsoropbrengsten en fondsen LF2018, zie beleidsveld 7.8 Onvoorzien.

Reserves
Dit betreffen twee reserves: Reserve Ticketrisico’s culturele producties en Reserve Sponsoropbrengst en fondsen LF2018, welke in het begin van dit programma nader staan toelicht.

Voorzieningen
Dit betreffen de voorziening Buma-legaat en de voorziening legaat Van Harinxsma Thoe Sloten, welke in het begin van dit programma nader staan toegelicht.

GS budgetautorisatie
Lasten
Adviescommissie podiumkunsten
Archeologie en Archeologisch Depot
Centrum voor film in Friesland
Cultuurhistorie
Cultuurtoerisme/archeologische steunpunten
Decentralisatie provinciale archieven
Fers
Fries Productiehuis popcultuur/Popfabryk
Frysk Lanbou Museum
Frysk Skipfeartmuseum
IPO bijdrage
Meeuw - Jonge Theatermakers
Museumfederatie Fryslan
Natuurmuseum Fryslan
Nij Poadium
Oerol festival
Samenwerking archeologie FAMKE
St Alde Fryske Tsjerken
St Befrijdingsfestival Fryslan
St De Fryske Mole
St Friesland Pop
St Het Fries Museum
St Keunstwurk
St Keunstwurk stimulering jong muziektalent De Fulkaan
St Monumentenwacht
St Steunpunt Monumentenzorg Friesland
Subsidieregeling Monumenten
Terpen
Tresoar
Tryater
Tsjerkepaad
Uitvoeringsregeling Taal en Kultuer
Structurele budgetten
75 jaar bevrijding
Aankopen Fries Museum
Adviescommissies Nij Poadium
Breed corona budget
Brusfuns
Educatieprogramma Tryater
Erfgoed restauratie en herbestemming
Evenementenfonds KH2018
Festivals
Filmarchief
Iepen Up
Jeugddansopleiding
Kultueredukaasje
LF2028
Meerjarige afspraken culturele instellingen
Monumenten en cultuurhistorie
Museum Belvedere
Museum Willem Barentz
Museumfederatie Pake & Beppe
Nij Poadium
Noord Nederlands Orkest
Oeral internationalisering
Opera Spanga
Restauratie en herbestemming Rijksmonumenten
Sense of Place
Stimuleringsregeling muziek-dans-toneelles
Uitvoeringsregeling Taal en Kultuer
We the North
Tijdelijke budgetten
Inzet NUON Blokhuispoort
Inzet NUON Cultuurfonds voor Monumenten Fryslan
Inzet NUON Evenementenfonds KH2018
Inzet NUON Projekt Deltaplan digitalisearring
Inzet NUON Toerisme en recreatie: Fries evenementenfonds
Kultueredukaasje
LF2028
Stad(s)huis Bolsward
Ticketrisico's culturele producties
Reserves
Buma-legaat
Voorzieningen
Totaal lasten
Baten
Archeologie en Archeologisch Depot
St Het Fries Museum
Terpen
Tresoar
Structurele budgetten
75 jaar bevrijding
Festivals
LF2028
Monumenten en cultuurhistorie
We the North
Tijdelijke budgetten
Buma-legaat
Voorzieningen
Totaal baten
Saldo van lasten en baten

Realisatie 2019
2
161
77
52
21
388
3.111
52
192
304
6
230
190
692
271
266
0
205
7
91
155
2.890
1.484
53
267
171
1.128
0
3.441
273
0
186
16.368
363
45
0
0
14
50
199
70
600
50
300
41
344
2.054
145
0
200
96
15
0
30
75
40
3
0
207
55
103
5.100
0
500
50
256
356
0
675
2.400
-5
4.232
6
6
25.705
10
0
1
6
17
0
207
4
0
3
214
3
3
234
25.471

Begroting 2020
0
161
79
51
22
396
3.181
54
196
311
18
235
194
708
432
272
162
209
7
133
159
2.954
1.518
54
273
190
2.919
1
3.527
279
15
490
19.202
144
45
47
307
0
50
0
0
550
50
0
41
344
2.758
216
43
50
24
15
0
30
75
40
0
194
95
0
103
5.221
276
0
0
0
0
-148
-267
0
995
856
6
6
25.285
7
0
1
6
14
4
207
105
0
3
319
3
3
335
24.950

Rekening 2020
0
155
79
51
21
396
3.181
54
196
311
18
235
194
708
426
272
160
209
7
132
158
2.954
1.518
54
273
190
2.870
0
3.527
279
15
478
19.123
169
45
90
304
0
50
0
0
550
50
0
41
344
2.824
205
40
50
24
15
11
30
75
40
0
39
95
0
103
5.195
276
0
0
0
0
-148
408
0
0
536
6
6
24.860
0
0
1
6
7
4
207
103
0
3
317
3
3
328
24.532

Saldo 2020
0
7
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
6
0
2
0
0
1
0
0
0
0
0
0
49
1
0
0
0
12
79
-25
0
-43
2
0
0
0
0
0
0
0
0
0
-66
11
3
0
0
0
-11
0
0
0
0
155
0
0
0
26
0
0
0
0
0
0
-675
0
995
320
0
0
425
7
0
0
0
6
0
0
2
0
0
1
0
0
7
417

Provinciale Begroting 2020

Programma 5: Mienskip

5.2 Cultuur en erfgoed

Begroting

Wat willen we bereiken?

Welke resultaten willen we in 2020 behalen?

Prestatie indicatoren

Wat mag het kosten?

Toelichting:

Voorstellen bestuursakkoord - Bedragen x € 1.000,-

Eerste bestuursrapportage

Gewenste resultaten

Beleid

Tijd

Geld

Toelichting:

Prestatie indicatoren

Toelichting:

Tweede bestuursrapportage

Gewenste resultaten

Beleid

Tijd

Geld

Toelichting:

Prestatie indicatoren

Toelichting:

Jaarstukken

Wat wilden we bereiken?

Hebben we bereikt wat we wilden bereiken? (doelrealisatie)

Toelichting:

Hebben we de gewenste resultaten bereikt?

Wat heeft het gekost?